Największe badanie stanu zdrowia psychicznego na świecie
Żeby to sprawdzić, autorzy nowego australijskiego badania przeanalizowali dane z prawie 420 randomizowanych ogólnoświatowych badań wykorzystujących różne rodzaje interwencji psychologicznych w celu poprawy stanu psychicznego pacjentów.
Efektem ich pracy jest metaanaliza danych od ponad 53 000 uczestników, którzy brali udział w setkach psychologicznych eksperymentów na całym świecie. Jest to największe tego typu badanie, które oferuje szeroki przegląd skutecznych interwencji w celu poprawienia stanu ducha i ciała.
Badanie ujrzało światło dzienne w momencie, kiedy najbardziej go potrzebowaliśmy – w następstwie pandemii COVID-19 i niezliczonych trudności, jakie spowodowała we wszystkich krajach, nowe spostrzeżenia na temat tego, jak skutecznie poprawiać stan psychiczny, są bardzo potrzebne.
“Podczas stresujących i niepewnych okresów w naszym życiu proaktywna praca nad naszym zdrowiem psychicznym jest kluczowa, by pomóc zmniejszyć ryzyko chorób – zarówno psychicznych, jak i fizycznych” – mówi badacz zdrowia psychicznego Joep Van Agteren z Południowoaustralijskiego Instytutu Zdrowia i Badań Medycznych (SAHMRI).
“Istnieje wiele podejść psychologicznych, z którymi ludzie powinni eksperymentować, by określić, co działa na nich najlepiej”
– dodaje.
Samo w sobie może to się wydawać oczywiste, ale – jak zauważają badacze – do tej pory powszechna świadomość na temat skuteczności interwencji psychologicznych była mała, biorąc pod uwagę to, że wiele współczesnych badań traktuje dobrostan psychiczny i choroby psychiczne jako dwie różne rzeczy, chociaż zawsze w jakimś stopniu się pokrywają.
W tym przypadku badacze starali się przyjąć szerszą perspektywę, przyglądając się, w jaki sposób szeroki zakres różnych rodzajów interwencji psychologicznych może korzystnie wpłynąć na dobrostan psychiczny, niezależnie od konkretnych podstaw teoretycznych w psychologii.
Najskuteczniejsze interwencje psychologiczne
Ustalili, że spośród wielu form interwencji dwie szczególnie wyróżniały się swoją skutecznością. Były to interwencje oparte na praktyce mindfulness oraz wieloskładnikowe pozytywne interwencje psychologiczne, które łączą w sobie szereg metod leczenia i działań mających na celu kultywowanie pozytywnych uczuć, zachowań i wzorców myślenia.
W mniejszym stopniu korzyści przyniosły również inne interwencje, w tym interwencje oparte na terapii akceptacji i zaangażowania, terapia poznawcza, pojedyncze pozytywne interwencje psychologiczne oraz interwencje koncentrujące się na reminiscencji. Chociaż rozmiary efektów tych interwencji są często umiarkowane, przedstawiona tu analiza sugeruje, że są one związane z pozytywną poprawą samopoczucia zarówno w populacjach klinicznych, jak i nieklinicznych.
“Samo spróbowanie czegoś raz czy dwa nie wystarczy, by uzyskać wymierny efekt” – podkreśla Matthew Iasiello, koordynator projektu w programie Zdrowie Psychiczne i Dobre Samopoczucie w SAHMRI. Wyniki metaanalizy to potwierdzają.
“Nasza analiza moderatorów wskazała, że poprawa dobrostanu psychicznego wiąże z wysiłkiem”
– pisze zespół.
“Podczas gdy przegląd nie znalazł wyraźnego liniowego efektu dawka-odpowiedź, z większą ekspozycją prowadzącą po prostu do lepszych wyników leczenia, wyniki wskazują, że bardziej intensywne interwencje wydają się prowadzić do wyraźniejszych zmian” – dodają badacze.
Innym spostrzeżeniem ekspertów jest to, że wiele rodzajów interwencji psychologicznych może odbywać się bezpiecznie – w małych grupach wolontariuszy, lub za pomocą platform internetowych i muszą wymagać bezpośrednich spotkań z psychologami i psychiatrami.
W swoim opracowaniu badacze ostrzegają, że do 2030 roku choroby psychiczne prawdopodobnie staną się największym czynnikiem wpływającym na zdrowie fizyczne, co z kolei może spowodować znaczne obciążenia służby zdrowia na całym świecie. Kluczowe jest zatem to, by jak najszybciej rozpocząć skuteczną edukację społeczeństwa.
Wyniki badań zostały ogłoszone w Nature Human Behaviour.