W najnowszym artykule naukowym opublikowanym 8 stycznia 2025 r. na łamach periodyku Nature zespół naukowców zidentyfikował granice starożytnych rdzeni kontynentalnych jako główne źródła gromadzenia się właśnie tych niezwykle cennych metali. Rdzenie kontynentalne to najgrubsze, misowate sekcje płyt tektonicznych. Aktywność wulkaniczna powszechnie występuje na ich krawędziach, ponieważ skały topniejące pod ich centrami mają tendencję do przepływu w górę i na zewnątrz w kierunku tych krawędzi.
Wcześniejsze badania przeprowadzone przez grupę Earth Evolution na Uniwersytecie Macquarie wykazały, że stopione skały znajdujące się 200 km pod powierzchnią Ziemi bogate są w węglan, ale ubogie w krzemionkę. Najnowsze badania poszerzają jednak ten kontekst, wskazując, że, w miarę jak te stopione metale wznoszą się i przemieszczają ku powierzchni pod rdzeniami kontynentalnymi, tracą krzemionkę i stają się niemal czystym węglanem.
Czytaj także: Odkryto ogromne złoża metali ziem rzadkich. Były ukryte tam, gdzie nikt się ich nie spodziewał
Ta zmiana składu chemicznego stopionych metali jest kluczowa dla koncentracji krytycznych dla zielonej gospodarki metali. Początkowe stopione masy przenoszą znaczne ilości tych metali i siarki ku powierzchni Ziemi. W miarę utraty krzemionki uwalniają one jednocześnie te cenne pierwiastki.
W ten sposób mogą powstawać skoncentrowane bogate złoża metali krytycznych i siarki wokół krawędzi rozległych rdzeni kontynentalnych.
Badania dostarczają również dowodów na to, że próbki płaszcza ziemskiego wyniesione na powierzchnię przez aktywność wulkaniczną właśnie na tych obszarach zawierają znacznie większe poziomy siarki i miedzi, niż gdzie indziej na powierzchni Ziemi. Odkrycia te stanowią naukowe wyjaśnienie ostatnich obserwacji naukowców z Australian National University i Geoscience Australia, którzy w toku swoich badań odkryli nagromadzenia metali krytycznych wokół krawędzi rdzeni kontynentalnych.
Czytaj także: Gigantyczne złoża metali ziem rzadkich na dnie oceanu. Transformacja energetyczna dostanie skrzydeł
Mamy tutaj zatem do czynienia z iście przełomowym odkryciem, które może mieć wpływ na gospodarkę. Zrozumienie procesów geologicznych, które prowadzą do powstawania złóż konkretnych metali, pozwoli naukowcom teraz skuteczniej poszukiwać kolejnych bogatych złóż poszukiwanych metali i istotnie zwiększyć ich podaż.