Woda źródlana i mineralna – z głębin do butelki

Pojęcie wody źródlanej znane jest dopiero od 1997 roku, kiedy to „naturalna woda źródlana” pojawiła się w rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej, w sprawie szczególnych warunków sanitarnych przy produkcji i w obrocie naturalnych wód mineralnych, mineralnych wód mieszanych, naturalnych wód źródlanych oraz wód stołowych. Zdefiniowanie i uporządkowanie kategorii wód butelkowanych  było potrzebne, ponieważ rynek tych produktów intensywnie się rozwijał. Naturalną wodą źródlaną jest woda niskozmineralizowana, pochodząca ze złoża podziemnego o udokumentowanych zasobach, pierwotnie czysta, której skład chemiczny i właściwości mogą podlegać niewielkim wahaniom uwarunkowanym geologicznie. Jak dziś wygląda proces pozyskania wody źródlanej?
 
W poszukiwaniu pierwotnie czystej wody
Dlaczego w XX wieku tak bardzo zainteresowała nas woda z butelki? To właśnie końcówka ubiegłego stulecia była okresem, kiedy uświadomiliśmy sobie, jak mocno wpłynęliśmy na środowisko naturalne, w tym na takie aspekty jak woda pitna. Sztuczne nawozy, zanieczyszczone powietrze, wszechobecna chemia – to tylko niektóre czynniki popychające nas do poszukiwania pierwotnie czystej wody. Zaczęliśmy więc szukać głębiej. Pod ziemią woda jest skutecznie izolowana od czynników zewnętrznych, przechodzi naturalne procesy filtracyjne, jest pierwotnie czysta pod względem chemicznym i mikrobiologicznym. Odwierty w poszukiwaniu pierwotnych źródeł znane są od lat. Jednak początkowo były one traktowane głównie jako źródła wód o właściwościach leczniczych i zdrowotnych. Miejscowości w których były zlokalizowane ujęcia wód miały charakter uzdrowiskowy. Czystość wód podziemnych i jej walory smakowe w niedługim czasie stały się głównym atutem wód głębinowych, a zapotrzebowanie na rynku dynamicznie zaczęło wzrastać. Lata dziewięćdziesiąte w naszym kraju to intensywny wzrost produkcji wód w opakowaniach. Nowe technologie szybkiego automatycznego rozlewu oraz nowoczesne opakowania PET przyczyniły się do tego, że dostęp do wysokiej jakości wód stał się łatwy i powszechny, a picie wody mineralnej czy źródlanej nie wymaga wyjazdu do miejscowości zdrojowych, jest ona dostępna praktycznie w każdym sklepie. Wzrost świadomości zdrowego odżywiania i nawadniania organizmu oraz wygoda korzystania z produktu jakim jest woda w opakowaniach spowodowała, że picie butelkowanych wód mineralnych i źródlanych stanowi obecnie dla wielu z nas stały element zdrowego stylu życia.
 
Wydobycie wody źródlanej
Woda pobierana jest ze  studni głębinowych lub naturalnego wypływu wód podziemnych. Rozlewnię wód butelkowanych lokalizuje się w pobliżu ujęcia. Instalacja do napełniania butelek zaprojektowana jest w taki sposób, aby woda trafiła do opakowania w jak najkrótszym czasie, a wpływ czynników zewnętrznych był ograniczony do minimum. Naturalne wody mineralne i źródlane nie mogą być poddawane żadnym procesom uzdatniania. Dopuszczone przepisami procesy obejmują wytrącanie nietrwałych związków jak np. żelaza czy manganu przy pomocy technik napowietrzania i filtracji.  Nieodłącznym elementem w procesie produkcji  jest kontrola jakości. Wiele rozlewni posiada własne, specjalistyczne laboratoria do prowadzenia analiz fizyko-chemicznych i mikrobiologicznych. Specjaliści ds. zapewnienia jakości, chemicy i mikrobiolodzy czuwają nad utrzymaniem pierwotnej czystości wody w całym procesie rozlewu. Jeśli chcemy uzyskać wodę gazowaną, niezbędny będzie dodatek dwutlenku węgla. Mieszanie wody z gazem odbywa się w saturatorze.  
 
Napowietrzanie wzbogacone
Sięgając po butelkę z wodą źródlaną czy mineralną chcemy cieszyć się jej smakiem i właściwościami. Aby do konsumentów trafiała najwyższej jakości woda, zgodna z ich preferencjami smakowymi, może być stosowany proces napowietrzania wzbogaconego w śladowe ilości ozonu. Napowietrzanie wody To jeden z nielicznych procesów dozwolonych  do stosowania w przypadku naturalnych wód mineralnych i źródlanych, ponieważ ingerencja w ich podstawowy skład mineralny jest niedopuszczalna. Woda wydobywana z podziemnych warstw wodonośnych charakteryzuje się specyficznym, naturalnie występującym zapachem. Napowietrzanie powietrzem wzbogaconym w ozon  usuwa ten zapach – jednocześnie nie wpływa w żaden sposób na jej smak, czy skład mineralny wydobywanej wody.  Co bardzo ważne, ozon w krótkim czasie   samoistnie rozkłada się do tlenu, nie pozostawiając produktów ubocznych.
 
Technologie wykorzystujące ozon są przyjazne dla środowiska naturalnego i bezpieczne dla konsumenta. Dzięki procesowi napowietrzania wzbogaconego woda wydobyta z głębin zachowuje pierwotną czystość oraz korzystne dla naszego zdrowia właściwości. Po napowietrzaniu znika natomiast zapach, który naturalnie występuje w wodach głębinowych. Więcej na temat ozonu,  możemy dowiedzieć się z wywiadu z profesorem Krzysztofem Śmigielskim – dyrektorem Instytutu Surowców Naturalnych i Kosmetyków Politechniki Łódzkiej (w wywiadzie również informacje na temat: ozonowanie wody, ozonowanie spożywcze).