Aktualnie poruszający się po powierzchni Marsa łazik Perseverance od kilku lat regularnie zbiera próbki skał i regolitu, które w ramach misji Mars Sample Return mają z czasem trafić na powierzchnię Ziemi. Realizacja tej misji jednak jest niezwykle skomplikowana i kosztowna. W 2024 roku NASA zdecydowała wstrzymać tę misję, a następnie ją całkowicie przebudować, aby próbki trafiły na Ziemię wcześniej niż w latach czterdziestych i przy znacznie mniejszych nakładach finansowych. Jak na razie nie wiadomo zatem, kiedy skały marsjańskie zostaną przywiezione na Ziemię.
Nie zmienia to jednak faktu, że przecież skały marsjańskie już są na Ziemi. Energetyczne zderzenia z planetoidami na przestrzeni ostatnich pięciu miliardów lat sprawiły, że wiele skał z Ziemi jest w stanie uciec grawitacji Ziemi i z czasem trafić na Marsa, a te z Marsa na Ziemię.
Czytaj także: Wnętrze Marsa wygląda inaczej niż sądziliśmy. W środku planety znajduje się coś płynnego
Zespół naukowców analizujący meteoryty marsjańskie, które wylądowały na Ziemi, odkrył właśnie nowe, zaskakujące informacje o skorupie i płaszczu Czerwonej Planety.
Meteoryty marsjańskie, które na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat odkrywano regularnie w Afryce i na Antarktydzie zawierają w sobie niezwykle cenne informacje o przeszłości Marsa.
Skały przebadane przez naukowców z Instytutu Oceanografii Scripps na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego mają już 1,3 miliarda lat i pochodzą z jednego konkretnego wulkanu marsjańskiego, choć można podzielić je na dwie klasy: te składające się bazaltów oraz te zbudowane z oliwinów.
W przypadku naszej planety bazalty znajdują się przede wszystkim w skorupie planety, oliwiny nieco głębiej, już w płaszczu. Marsjańskie meteoryty z obu kategorii są jednak ze sobą powiązane i pochodzą z litosfery planety. Więcej, oba rodzaje skał powstały w wyniku tej samej aktywności wulkanicznej w procesie krystalizacji frakcyjnej, wchodząc w kontakt i interakcje ze skorupą bazaltową (której przykładów akurat w tym badaniu nie analizowano).
Czytaj także: Co znajduje się w samym centrum Marsa? Odpowiedź przyniósł właśnie lądownik, który nie pracuje już od pół roku
Przeanalizowane przez naukowców meteoryty różnią się znacząco od innych marsjańskich meteorytów. Dowodzą one także, że na Marsie można wyróżnić co najmniej sześć różnych źródeł pochodzenia skał. Mamy tam do czynienia naturalnie ze skorupą, litosferą płaszcza, pod którą znajduje się górny płaszcz, głęboki płaszcz, aż do magmy dzielącej głęboki płaszcz od jądra planety. Analizowane skały pochodzą z drugiej z nich, czyli z litosfery płaszczy.
W każdej z tych warstw skały mają nieco inny skład chemiczny. Skład chemiczny badanych tutaj meteorytów wskazuje wyraźnie na to, że na wczesnym etapie ewolucji Czerwonej Planety, jej wnętrze było płynne, a dopiero z czasem zewnętrzne warstwy płaszcza uległy zestaleniu.
Badacze jednocześnie przyznają, że próbki, które sonda Mars Sample Return (lub jej następca) mogłaby dostarczyć na Ziemię, pozwolą nam odtworzyć historię Marsa znacznie bardziej szczegółowo. Jedno jest jednak pewne: Mars i jego historia jest bardzo skomplikowana i niezwykle interesująca. Więcej, lepsze poznanie Marsa pozwoli nam lepiej badać odległe egzoplanety krążące wokół innych gwiazd w naszej galaktyce.