Arabska nazwa tego miejsca, oznaczająca „fortecę ścięcia” odwołuje się do miejsca męczeństwa żydowskiego pustelnika, proroka dla chrześcijan i muzułmanów, świętego katolickiego i prawosławnego.
Dawna twierdza Heroda Wielkiego, Macheront fot. akg-images / Erich Lessing/EAST NEWS
Józef Flawiusz, żydowski historyk urodzony blisko dekadę po wydarzeniach w Macheroncie właśnie tę twierdzę wskazuje jako miejsce kaźni Jana Chrzciciela. Zbrodnię tłumaczy pobudkami czysto politycznymi, bo prorok zyskujący zbyt duże poparcie społeczne był dla tetrarchy Heroda Antypasa szczególnie niewygodny.
Z kolei według religijnego kanonu Jan Chrzciciel krytykował związek Heroda Antypasa z własną bratową Herodiadą, która dla niego porzuciła swojego męża, Heroda III. Jak biblijna wieść niesie, Salome, córka Herodiady z pierwszego małżeństwa, oczarowała swojego ojczyma tańcem podczas przyjęcia urodzinowego a gdy ten przyrzekł spełnić każde jej życzenie, za namową matki poprosiła o głowę Jana Chrzciciela.
Salome autor: Lovis Corinth
Swój „prezent” Salome dostała na tacy. Wydarzenie z udziałem tej femme fatale przeszło do kultury popularnej jako motyw w malarstwie i rzeźbie od wczesnego chrześcijaństwa, przez renesans aż do współczesności. Emanującą erotyzmem i zmysłowością tancerkę z krwawą zbrodnią łączyli Klimt, Moreau, Tycjan czy Caravaggio.
Miejsce, w którym Salome tańczyła dla Heroda Antypasa znaleźć mieli archeolodzy pracujący przy projekcie „Machaerus Excavations and Surveys at the Dead Sea”, co dyrektor tegoż opisał w wydanej w 2020 roku książce „Holy Land Archaeology on Either Side: Archaeological Essays in Honour of Eugenio Alliata” a serwis Live Science właśnie przywołał.
Salome tańcząca przed Herodem autor: Gustave Moreau
Odnaleziony dziedziniec, pisze Vörös, ma niszę o charakterystycznym kształcie apsydy w której to zapewne stał tron Heroda Antypasa. Choć miejsce to odkryto już podczas prac archeologicznych 40 lat temu, dopiero teraz połączono niszę z tronem tetrarchy.
Zespół Vörösa prowadzi od lat prace rekonstrukcyjne w Macheroncie i w książce, jak twierdzi autor z Live Scicence, pokazuje prawdopodobny wygląd tego miejsca w czasie egzekucji Jana Chrzciciela. Zdania ekspertów od archeologii biblijnej są podzielone. Wątpiący zwracają uwagę m.in. na rozmiar niszy, dużo skromniejszej niż np. miejsce w którym stał tron ojca Heroda Antypasa.
Z kolei, jak donosi Jewsish Press, węgierscy archeolodzy odkopali w twierdzy także wannę do rytualnych kąpieli oczyszczających, pozostałości balist (rzymskich maszyn oblężniczych) oraz szereg monet i naczyń.
Salome z głową Jana Chrzciciela autor: Andrea Solario