Nasz organizm nieustannie wytwarza energię cieplną – swoisty produkt uboczny przemiany materii. Dlatego nasze ciało ma temperaturę ok. 37 st. C, optymalną dla przebiegu reakcji chemicznych zachodzących w komórkach. Ale nadmiaru ciepła musimy się pozbyć, co w czasie upałów nie jest takie łatwe.
Przy umiarkowanej temperaturze najlepiej sprawdzają się dwie metody chłodzenia organizmu. Jedna to promieniowanie – po prostu „świecimy” podczerwienią. Druga to konwekcja, czyli przekazywanie ciepła powietrzu otaczającemu naszą skórę. Niestety, gdy temperatura otoczenia przekracza 35 st. C, obie te metody praktycznie przestają działać.
Pozostaje nam więc tylko pocenie się – parowanie wody ze skóry zabiera z niej dużo ciepła. Warto więc nie przeszkadzać w tym organizmowi (a więc nie nadużywać antyperspirantów), a wręcz pomagać mu (kąpiąc się, biorąc prysznic czy choćby przecierając skórę mokrym ręcznikiem). Oczywiście utratę wody i składników mineralnych należy uzupełniać. Najlepiej działają napoje izotoniczne, ale można też pić niezbyt gęste soki owocowe i warzywne oraz herbatę. Unikamy przy tym cukru, który zatrzymuje wodę w organizmie i nie pozwala jej wypocić, a także alkoholu.
Upały są szczególnie groźne dla osób zagrożonych chorobami układu krążenia – zawałem, udarem mózgu czy skokami ciśnienia tętniczego. Odwodnienie organizmu sprzyja także zaburzeniom krzepnięcia krwi. Najgroźniejsze warunki panują w miastach, gdzie do wysokich temperatur dołączają się toksyczne gazy ze spalin, takie jak tlenek węgla. Upalna pogoda, zwłaszcza ta panująca tuż przed burzą sprzyja też atakom astmy.
Lekarze zalecają, by w gorące dni ograniczać do minimum aktywność fizyczną i szukać schronienia w miejscach zacienionych, chłodnych, a najlepiej – klimatyzowanych. Na Zachodzie otwierane są specjalne ośrodki dla najuboższych, u nas alternatywą mogą być centra handlowe.
Dla głodnych wiedzy
* Więcej o wpływie zmian pogody na zdrowie – http://www.focus.pl/przyroda/zobacz/publikacje/prognoza-zdrowia
* Profesjonalne rady, jak przetrwać upały – http://www.focus.pl/sport/zobacz/publikacje/wygrac-z-upalem