Torf a zmiany klimatyczne

Torfowiska w strefach tropikalnych są świetnym pochłaniaczem dwutlenku węgla. Jednakże ingerencja człowieka prowadzi do ich odwadniania, co w połączeniu z uwarunkowanymi klimatycznie porami suchymi może zwiększać ryzyko pożarów. A płonące lasy deszczowe uwalniają do atmosfery olbrzymie ilości dwutlenku węgla…

Do takiego wniosku doszedł zespół naukowców skupionych wokół profesora Floriana Siegerta z Uniwersytetu Ludwiga Maximiliana w Monachium.  Udało im się dokładniej niż do tej pory oszacować rozmiary spalonego torfu. Nowe badania wykazały, że w roku 2006 wskutek pożarów torfowisk w Indonezji uwolnione zostało prawie 900 mln ton CO2 (ponad cztery razy więcej, niż wyniosła emisja CO2 w roku 2009 w Polsce) – co stanowi 16% całkowitej emisji wywołanej wycinaniem lasów na świecie. Torf jest nie tylko ważnym środkiem opałowym – spełnia on również ważną rolę, gromadząc dwutlenek węgla. Około połowa światowych torfowisk znajduje się na terytorium Indonezji. 

Nowa metoda pozwoliła naukowcom niemieckim zmierzyć, jaka część warstwy torfu uległa spaleniu – tylko w ten sposób można było dokładnie oszacować, ile CO2 zostało uwolnione do atmosfery. Ponieważ torfowiska to obszary trudno dostępne, naukowcy badali je z helikopteru za pomocą skanera laserowego LIDAR („Light Detection and Ranging“). Skanery te wysyłają sygnały optyczne o wysokiej częstotliwości, które umożliwiły określenie wysokości, na jakiej leży powierzchnia torfowiska. W ten sposób udało się stwierdzić, że pożary torfu w roku 2006 spowodowały obniżenie powierzchni torfowisk o około 0,3 metry, z czego wynika, że na obszarze wynoszącym 2,79 mln hektarów wskutek pożarów do atmosfery wyemitowane zostało około 180 mln ton CO2. 

Te olbrzymie liczby dotyczą zaledwie 13% indonezyjskich torfowisk – podkreśla Siegert. Nowe dane potwierdziły, że Indonezja – tylko ze względu na powtarzające się systematycznie pożary lasów – należy do największych na świecie emitentów CO2. Wyniki te wskazują na to, jak ważne jest, żeby w modelach klimatycznych uwzględniać biomasę ukrytą pod powierzchnią ziemi. Zawartość CO2 w torfie zależy od jego grubości i może być nawet 20 razy wyższa, niż dwutlenek węgla zmagazynowany przez lasy. Sytuację zaostrza wzrastające zapotrzebowanie na olej palmowy ­– ważny surowiec do produkcji biopaliwa, gdyż pod plantacje palm wycinane są duże obszary tropikalnych lasów, co z kolei zwiększa ryzyko pożarów. 

Sprawozdanie z badania zostało opublikowane w magazynie PNAS online. JSL

źródło: www.uni-muenchen.de