Titi z Mato Grosso, znana także jako titi Grovesa (Plecturocebus grovesi), to mała małpa opisana przez naukowców w gminie Alta Floresta w stanie Mato Grosso, endemiczny dla Brazylii. Okazy znalazły się w raporcie Primates in Peril, który opisuje 25 najbardziej zagrożonych wyginięciem gatunków naczelnych na świecie w latach 2022-2023. Warto podkreślić, że Brazylia ma więcej zagrożonych gatunków naczelnych niż jakikolwiek inny kraj na Ziemi.
Kolejny gatunek na liście zagrożonych
Titi z Mato Grosso to niewielka, osobliwie wyglądająca małpa, której dorosłe osobniki nie ważą więcej niż kilogram. Ma szare futro na głowie i grzbiecie, jasnoczerwony spód, żółte policzki oraz czarny ogon z bladą końcówką. Jest to gatunek monogamiczny – samce odgrywają główną rolę nad młodymi.
Czytaj też: Na Borneo pojawiła się tajemnicza małpa. To rzadka hybryda związana ze słynnym nosaczem
Niestety, gatunek, który niedawno został odkryty, już teraz jest zagrożony wyginięciem. Głównym zagrożeniem dla gatunków w brazylijskiej Amazonii jest wylesianie pod uprawę bydła. Obszary są często karczowane na pastwiska i pod uprawę roślin, takich jak soja. Siedlisko titi z Mato Grosso znajduje się na obszarze o największym wylesieniu.
Władze państwowe rozważają wprowadzenie ustawy, która nie wymagałoby od właścicieli gruntów ochrony 80% rodzimej roślinności Amazonii. Jeśli zostanie ona przeprocesowana, wiele gatunków na tym obszarze – w tym titi z Mato Grosso – wyginie. Minęło niewiele czasu od rozpoczęcia wylesiania, więc jego skutki dla tego gatunku mogą dopiero zacząć być odczuwalne w przyszłości.
Raport Primates in Peril 2022-2023 jest wynikiem współpracy IUCN SSC Primate Specialist Group, International Primatological Society oraz organizacji ochrony przyrody Re:wild. Opisuje on 25 najbardziej zagrożonych gatunków naczelnych z czterech regionów: Afryki, Madagaskaru, Azji i Neotropików. Aż 43% gatunków naczelnych na świecie znajduje się na Czerwonej Liście Gatunków Zagrożonych IUCN jako krytycznie zagrożone lub zagrożone.
Przy tworzeniu raportu członkowie biorą pod uwagę stopień zagrożenia, a także reprezentację geograficzną i taksonomiczną, aby upewnić się, że naczelne są reprezentowane z różnych grup i wszystkich czterech lokalizacji. Biorą również pod uwagę prawdopodobieństwo, że dodanie ich do listy skłoni do dalszych działań ochronnych.
Czytaj też: Chińczycy sklonowali wilka. To ogromna szansa dla gatunków zagrożonych wyginięciem
Plany ochrony małpy obejmują dodatkowe badania, aby dowiedzieć się więcej o jej ekologii i zachowaniu, a także ekoturystykę, aby umożliwić ludziom zobaczenie tego przedstawiciela naczelnych na wolności.