Urodził się w żydowskiej rodzinie, w należącym wtedy do Rosji Białymstoku. Niepozorny pan w okularach na codzień miał swoją praktykę jako okulista. Jednak już od młodości rozwijał swoją największą pasję, pracę nad własnym językiem.
Pierwszy stworzył jeszcze będąc uczniem gimnazjum. Pierwsze zręby tego, co po wielu zmianach i poprawkach stanie się esperanto stworzył już w 1878 roku. Zamenhof z pewnością musiał odznaczać się siłą charakteru, bo dwa lata bezskutecznego szukania wydawcy nie odwiodły go od planów.
W 1887 roku ukazał się pierwszy podręcznik w języku rosyjskim. Autor podpisał się pseudonimem Doktor Esperanto, który z czasem stał się nazwą i wizytówką języka. Oznacza “mający nadzieję”.
Język w szybkim czasie zaczął zdobywać ogromną popularność, pojawiły się przekłady znanych dzieł literackich, a już w 1905 zorganizowano pierwszy kongres esperantystów.
Dziś esperanto rozwija się mocno dzięki internetowi. Istnieje pisana w nim Wikipedia, pojawiają się kolejne publikacje, a na polu sztuki działają zarówno twórcy literatury, muzyki jak i teatru posługując się tym językiem.
Ludwik Zamenhof interesował się nie tylko zasypaniem podziałów językowych. Pisał także o idei zbudowania pomostu między religiami. Jego koncepcja najpierw zakładała większą integrację Żydów z innymi wyznaniami, a potem rozszerzyła się na wszystkie religie – tworząc ideę wspólnego wyznania ludzkości. Ten pomysł nie znalazł jednak poparcia zarówno wśród duchownych jak i świeckich. Nawet pełni uznania dla Zamenhofa esperantyści nie podchwycili tej idei.
Zamenhof zmarł w 1917 roku na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej w Warszawie.