13-letnia „Amazonka” została pochowana w drewnianej trumnie, wraz ze swoją bronią – w tym z toporem z długim drewnianym uchwytem, metrowym łukiem wykonanym z brzozy i kołczanem z dziesięcioma strzałami, każda o długości około 70 centymetrów.
Moda wojowniczka miała przy sobie różne rodzaje strzał – dwie drewniane, jedna z grotem z kości, a pozostałe z grotem z brązu.
Dziewczynkę owinięto w futro sięgające za kolana, a na głowę założono jej skórzaną czapkę.
Na zdjęciu: Wnętrze grobu (fot. Vladimir Semyonov)
Płciowe stereotypy
Szczątki, częściowo zmumifikowane, odkryto po raz pierwszy w 1988 roku w Saryg-Bulun w republice Tuva na Syberii. Odkrycia dokonała archeolożka dr Marina Kilunovskaya z petersburskiego Instytutu Kultury Materialnej razem z Vladimirem Siemionowem.
Naukowcy założyli, że znalezione kości należą do 12-13-letniego mężczyzny. Kilunovskaya wyjaśnia teraz, że wówczas „nie było wątpliwości”, że szczątki należą do mężczyzny. Wszystko dlatego, że w grobie znaleziono broń i futra, a nie natrafiono na żadne korale, ozdoby czy przedmioty domowego użytku mogące wskazywać, że w grobie spoczywa kobieta.
Dopiero po latach pojawiły się podejrzenia, że założenie może być mylne.
– Niedawno zaoferowano nam możliwość podjęcia testów w celu ustalenia płci, wieku i przynależności genetycznej wojownika. Z przyjemnością zgodziliśmy się i uzyskaliśmy tak oszałamiający wynik – powiedziała dr Kilunovskaya „The Siberian Times”.
Analiza paleogenetyczna przeprowadzona w Moskiewskim Instytucie Fizyki i Technologii wykazała, że częściowo zmumifikowane zwłoki należały do kobiety.
Broń znaleziona w grobie (fot. A.Yu. Makeeva, V.S. Busova)
Amazonki żyły naprawdę
Zdaniem ekspertów „oszałamiające” odkrycie rzuca więcej światła na to, jakie prawa rządziły w starożytnej cywilizacji Scytów, koczowniczego ludu zamieszkującego południową Syberię w latach ok. 900-200 r. p.n.e.
Przekonania o tym, jak wojownicze były scytyjskie kobiety, są silnie ugruntowanie w historii dziejopisarstwa. Już starożytny grecki lekarz Hipokrates – żyjący około 460-370 r. p.n.e. – pisał o Scytach: „Ich kobiety – o ile są dziewicami – jeżdżą, strzelają z łuku, rzucają oszczepem na koniu i walczą z wrogami. Nie odkładają na bok swojego dziewictwa, dopóki nie zabiją trzech swoich wrogów i nie wyjdą za mąż, zanim nie wykonają tradycyjnych świętych obrzędów”.
– Pogrzeb dziecka z użyciem broni wprowadza nowy element struktury społecznej wczesnego koczowniczego społeczeństwa. Ta rozbieżność w normach obrzędu pogrzebowego otrzymała nieoczekiwane wyjaśnienie – skomentowała nowe wyniki dr Kilunovskaya.
– Po pierwsze, młody mężczyzna okazał się dziewczynką, a ta młoda„ Amazonka” nie osiągnęła jeszcze wieku 14 lat. To otwiera nowy aspekt w badaniu historii społeczeństwa scytyjskiego – i mimowolnie przywraca nas do mitu o Amazonkach, który przetrwał dzięki Herodotowi – podkreśla.