– Świstaki prawie 90% całego swojego życia spędzają w norach – wyjaśnia Marcin Guzik z Tatrzańskiego Parku Narodowego. Świstaki kopią system korytarzy, które spełniają różne funkcje. “Oprócz tych służących do spania, posiadają krótkie nory ucieczkowe, w których chowają się przed drapieżnikami. Posiadają nory letnie i zimowe, które wyposażają w latryny – dodatkowe pomieszczenie do załatwiania swoich potrzeb” – wyjaśnił przyrodnik.
Przed zimowym snem świstaki szykują swoje legowisko znosząc trawę z tatrzańskich hal, którą wyścielają w norze. Przynoszą do swojego legowiska nawet 10 kg trawy.
„W ten sposób ocieplają i izolują norę. Na koniec barykadują się w swoim gnieździe, aby nikt im nie przeszkadzał. Jedna czwarta część wagi ich ciała w momencie kładzenia się do zimowego snu to tłuszcz, który umożliwia przetrwanie do wiosny” – powiedział Guzik.
Świstaki podczas hibernacji obniżają temperaturę ciała z 37 stopni Celsjusza do zaledwie ośmiu stopni i spowalniają swój metabolizm. Tętno gryzoni obniża się ze 130 do 15-stu uderzeń na minutę.
Po zimowej hibernacji świstaki na przełomie kwietnia i maja przekopują się przez warstwę śniegu i od razu przystępują do godów. Dopiero po tej ważnej czynności szukają pożywienia. Wczesną wiosną tatrzańskie murawy przykrywa jeszcze śnieg, dlatego trudno jest świstakom znaleźć pokarm. „Muszą szybko odbyć gody, aby młode urodziły się i zdobyły samodzielność jeszcze przed kolejną zimą” – zaznaczył Guzik.
Waga ich ciała przed zimowym snem może osiągać nawet 6 kg, a po przebudzeniu około 3 kg.
W naturalnym środowisku na obszarze Polski świstaki bytują tylko w Tatrach. Monitoring liczebności świstaka w najwyższych polskich górach przeprowadzony w ostatnich latach wskazuje, że jedna trzecia populacji tego gatunku zamieszkuje rejon Doliny Pięciu Stawów Polskich oraz Dolinki za Mnichem. W 2012 roku było to 31 rodzin świstaczych, czyli od 90 do 120 osobników. Naturalnym wrogiem świstaków są lisy, orły. Świstaki są roślinożerne i żywią się trawami, pędami i korzeniami.