Storczyki, zwane także orchideami, to piękne kwiaty, które uważa się za tajemnicze – potrafią kwitnąć całymi miesiącami, a różnorodność ich kształtów i kolorów potrafi przyprawić o zawrót głowy. Są dość łatwe w uprawie i potrafią odwdzięczyć się feerią barw.
Czytaj też: Największy kwiat zamknięty w bursztynie, jaki kiedykolwiek znaleźliśmy. Na potwierdzenie czekaliśmy 150 lat
Storczyki można kupić w każdej kwiaciarni i wielu sieciowych marketach, a przy tym nie przepłacić. W Japonii odkryto nowy gatunek storczyka, którego kruche i delikatne kwiaty wyglądają jakby zostały wykonane ze szkła. Jest on bliźniakiem jednego z najpopularniejszych gatunków storczyka w Kraju Kwitnącej Wiśni, do którego też jest łudząco podobny. Odkrycie opisane w Journal of Plant Research przypomina nam, że to, co nieznane, często znajduje się tuż pod naszym nosem.
Storczyk jak ze szkła – to nowy gatunek
Storczyki należące do rodzaju kręczynek (Spiranthes) nazywane są “damskimi warkoczami” ze względu na podobieństwo do falujących kosmyków włosów. Mają one centralną łodygę, wokół której rośnie wznosząca się spirala drobnych, dzwonkowatych kwiatów, które mogą mieć białą, różową, fioletową lub żółtą barwę.
Istnieje ok. 50 gatunków kręczynek występujących w Eurazji, Australii i obu Amerykach, zwykle w umiarkowanych lub tropikalnych regionach – typowym przedstawicielem jest kręczynka jesienna (Spiranthes autumnalis) – jedyny reprezentant rodzaju we florze Polski. W Japonii kwiaty te są znane od lat.
Nowy gatunek został odkryty w prefekturze Tokio w pobliżu wyspy Hachijō-jima, dzięki czemu zawdzięcza swoją nazwę – Spiranthes hachijoensis. Przed tym odkryciem w Japonii występowały trzy gatunki storczyków z rodzaju kręczynek: S. australis, S. sinensis i S. hongkongensis. Uważano, że tylko S. australis rośnie na kontynencie japońskim. Ale podczas badań prowadzonych ponad 10 lat temu, prof. Kenji Suetsugu z Kobe University’s Division of Biodiversity, Ecology and Speciation znalazł coś niezwykłego: kwiaty, które uważał za należące do S. australis, ale o gładkich łodygach. Było to o tyle niezwykłe, że S. australis zwykle ma owłosione łodygi. Tajemnicze kwiaty zakwitły także miesiąc wcześniej niż zwykle, a to kolejna wskazówka, że należały one do innego gatunku, niż wskazała na to pierwotna identyfikacja. To z kolei skłoniło uczonych do dalszych badań.
Czytaj też: Kwiaty pachną intensywniej, gdy odwiedzają je naładowane elektrycznie trzmiele. Zaskakujący eksperyment
Od 2012 do 2022 r. biolodzy szukali w całej Japonii storczyków o gładkich łodygach i analizowali cechy fizyczne wszystkich roślin. Kluczowe były badania genetyczne, gdyż kręczynki często pokrywają się geograficznie i wyglądają podobnie, więc niezbędne było kompleksowe zrozumienie tych kwiatów przed ogłoszeniem nowego gatunku.
Kwiaty S. hachijoensis mają kolory od purpurowo-różowego do białego, a płatki mają nie więcej niż 3-4 mm długości. Gatunek ten ma mniejsze kwiaty o szerszych podstawach i prostszych płatkach niż inni znani przedstawiciele rodzaju kręczynek, nie ma też struktury umożliwiającej samozapylenie. Pod względem morfologicznym mówimy o bliskim spokrewnieniu z S. hongkongensis i S. nivea, ale nie ma wątpliwości, że jest to zupełnie nowy gatunek. Oprócz populacji tokijskiej, autorzy badania znaleźli S. hachijoensis w innych miejscach w okręgu Kantō oraz w okręgach Kiusiu, Sikoku i Chūbu.
Prof. Kenji Suetsugu mówi:
Byliśmy podekscytowani, że udało nam się zidentyfikować nowy gatunek Spiranthes. Spiranthes jest najbardziej znanym storczykiem w Japonii i jest pielęgnowany od wieków. Kwiat jest wspomniany w najstarszej japońskiej antologii poezji, która pochodzi z 759 r. Odkrycie nowych gatunków roślin w Japonii jest rzadkim wydarzeniem, ponieważ flora tego kraju jest dobrze udokumentowana i zbadana. To odkrycie prawdopodobnie wywoła zainteresowanie kwiatem, który jest znacznie rzadszy niż S. australis.