Na stanowisku wykopaliskowym Varzea do Agudo w brazylijskim stanie Rio Grande do Sul znaleziono niemal kompletną i dobrze zachowaną prawą kończynę tylną starożytnego gada. Naukowcy wiedzieli, że skamieniałości z tego obszaru są stare, gdyż okoliczne skały datowane są na 230 mln lat temu, czyli pochodzą z czasów, gdy dinozaury wciąż kroczyły po planecie.
Stwierdzono, że skamieniałość reprezentuje gatunek, który nie był wcześniej znany nauce. Nazwano go Stenoscelida aurantiacus, co jest ukłonem w stronę smukłości samej kończyny i pomarańczowego koloru skalnego podłoża, w którym kość została znaleziona. Odkrycie sugeruje, że niektóre typowe cechy archozaurów wyewoluowały wcześniej niż sądzono.
Czytaj też: Miały blisko 4 m długości i polowały na przodków ludzi. Odkryto nowe gatunki krokodyli
Dr Rodrigo Temp Müller, paleontolog z Universidade Federal de Santa Maria Rodrigo, mówi:
Charakteryzująca się wydłużonym pyskiem, rodzina Proterochampsidae to mięsożerny klad endemiczny dla Ameryki Południowej, a jego zapis kopalny rozciąga się od wczesnego karniku do późnego karniku/wczesnego noryku. Gnieżdżąc się blisko archozaurów, jest to kluczowy klad dla naszego zrozumienia starożytnych gadów. Niestety, elementy tylnych kończyn są zwykle słabo zachowane u tej grupy, dlatego ich anatomia pozbawiona jest szczegółowych opisów.
Trochę jak krokodyl, ale nie do końca
Stenoscelida aurantiacus należał do Proterochampsidae, rodziny archozauromorfów, endemicznych dla Ameryki Południowej (głównie Argentyny i Brazylii). Pomimo posiadania cech fizycznych podobnych do współczesnych krokodyli i aligatorów, nie stwierdzono silnego stopnia pokrewieństwa.
Na podstawie wielkości skamieniałości badacze oszacowali, że stworzenie miało ok. 1,4 metra długości i było czworonożne. Podejrzewają także, że opisywany gad był mięsożercą. Jego budowa nadawała się do życia w pobliżu wody, podobnie jak współczesnych aligatorów. Stworzenie żyło ok. 227 mln lat temu (późny karnik/wczesny noryk triasu).
Czytaj też: Dawniej krokodyle zamieszkiwały oceany. Nowe odkrycie może wyjaśnić, dlaczego się to zmieniło
Skamieniałość była w bardzo dobrym stanie, co pozwoliło na zidentyfikowanie struktur nóg, które były podobne do wielu znanych dinozaurów. Punkty umocowania mięśni wskazują, że stworzenie to było bardzo silne.
Więcej o Stenoscelida aurantiacus można przeczytać w czasopiśmie Journal of Systematic Palaeontology.