Mierzące do 3 m długości i mogące ważyć nawet 150 kg, warany z Komodo (Varanus komodoensis) są największymi jaszczurkami na świecie. Ze względu na swój niezwykły wygląd często są nazywane smokami i nie ma w tym nic przesadzonego. Zwierzęta te żywią się większymi kręgowcami: końmi, bawołami wodnymi, jeleniami i ptakami, a czasami nawet ludźmi. Nie mają żadnych naturalnych wrogów.
Czytaj też: Jaszczurka jak Demogorgon. To nie “Stranger Things” a magia przyrody
Badanie przeprowadzone przez naukowców z King’s College London daje nowe spojrzenie na to, jak smoki z Komodo utrzymują swoje zęby ostre jak brzytwa. Może także dostarczyć wskazówek, w jaki sposób dinozaury, takie jak Tyrannosaurus rex, zabijały i zjadały swoją ofiarę. Szczegóły opisano w czasopiśmie Nature Ecology & Evolution.
Smoki z Komodo z żelaznymi zębami
Już od dawna wiadomo, że zęby smoków z Komodo są podobne do zębów wielu mięsożernych dinozaurów: są bocznie spłaszczone, wygięte do tyłu i ząbkowane na krawędziach. Jednak międzynarodowy zespół naukowców odkrył coś jeszcze – zęby waranów są pokryte twardą, ostrą powłoką żelaza.
Czytaj też: Ważył tonę i był długości autobusu. To największy wąż w historii Ziemi
Aby zrozumieć skład chemiczny i strukturalny zębów smoków z Komodo, naukowcy przeszukali muzea w poszukiwaniu czaszek i zębów tych waranów oraz zbadali zęby Ganasa, który mieszkał w londyńskim zoo, zanim zmarł w wieku 15 lat. Dzięki zaawansowanemu obrazowaniu i analizie chemicznej uczeni dostrzegli, że żelazo w szkliwie waranów z Komodo jest skoncentrowane w cienkiej powłoce na ząbkowaniu i końcówkach zębów. Ta warstwa ochronna sprawia, że ząbkowane krawędzie ich zębów są ostre i gotowe do użycia w każdej chwili.
Okazuje się, że inne gady również mają warstwę żelaza na zębach, ale w znacznie mniejszych ilościach. Natomiast żelazo wzdłuż krawędzi tnących zębów warana z Komodo jest widoczne jako pomarańczowa plama. Dla porównania, krokodyle i inne warany mają go tak mało, że żelazo jest często niewidoczne.
Niestety, proces fosylizacji obecnie uniemożliwia ocenę, ile żelaza mogło pierwotnie znajdować się w podobnie zbudowanych zębach dinozaurów mięsożernych, takich jak T. rex… przynajmniej na razie.
Dr Aaron LeBlanc z King’s College London mówi:
Chcemy dowiedzieć się więcej o tym, jak mogły odżywiać się dinozaury mięsożerne i czy wykorzystywały żelazo w zębach w taki sam sposób, jak smok z Komodo. Niestety, korzystając z technologii, którą dysponujemy w tej chwili, nie możemy stwierdzić, czy skamieniałe zęby dinozaurów zawierały wysoki poziom żelaza, czy nie. Uważamy, że zmiany chemiczne zachodzące podczas procesu fosylizacji zaciemniają początkową ilość żelaza.
Naukowcy odkryli, że większe dinozaury mięsożerne, jak tyranozaury, zmieniały strukturę szkliwa na krawędziach tnących zębów. To nieco inne podejście niż waranów z Komodo, które zmieniały skład chemiczny swoich zębów, a nie strukturę szkliwa.