Stradivarius to ogólna nazwa skrzypiec, altówek, wiolonczel i innych instrumentów smyczkowych zbudowanych przez członków włoskiej rodziny Stradivari, głównie Antonio Stradivariego w XVII i XVIII w. Są powszechnie uważane za najdoskonalszych instrumentów muzycznych, jakie kiedykolwiek powstały, dlatego kolekcjonerzy potrafią zapłacić za nie zawrotne sumy.
Czytaj też: Jak muzyka wpływa na funkcjonowanie mózgu?
Zespół uczonych z Amerykańskiego Towarzystwa Chemicznego (ACS) wykonał badania skrzypiec Stradivariego i ujawnił tajemniczą warstwę bazującą na białku między drewnem a lakierem. Czym ona jest?
Ujawnić sekrety Stradivariego
Już wcześniejsze badania sugerowały, że niektóre instrumenty strunowe wykonane przez rodzinę Stradivari mają ukrytą powłokę pod błyszczącym lakierem. Jej zadaniem było wypełnienie i wygładzenie drewna, co miało wpłynąć na jego rezonans oraz wytwarzany dźwięk. To może być sekret wyjątkowości instrumentów Stradivariego.
Dr Lisa Vaccari i prof. Marco Malagodi postanowili znaleźć technikę, która pozwoliłaby określić skład warstwy pomiędzy drewnem a lakierem dwóch cennych skrzypiec – San Lorenzo 1718 i Toscano 1690.
Używając techniki wcześniej stosowanej na zabytkowych skrzypcach – spektromikroskopii fourierowskiej – naukowcy wykazali, że obie próbki miały warstwę pośrednią. Nie udało się jednak odróżnić jej składu. Wówczas do analizy próbek wykorzystano skaningową mikroskopię bliskiego pola w podczerwieni (IR s-SNOM).
Czytaj też: Muzyka może leczyć ból. Pod pewnymi warunkami
Aparat IR s-SNOM zawiera mikroskop, który zbiera obrazy o szerokości dziesiątków nanometrów i mierzy światło podczerwone rozproszone od warstwy powłoki i drewna, aby zebrać informacje o ich składzie chemicznym. Wyniki nowej metody wykazały, że warstwa pomiędzy drewnem a lakierem obu instrumentów zawierała związki białkowe. Nie udało się uzyskać więcej szczegółów, ale już to jest ważnym krokiem w zrozumieniu wyjątkowości skrzypiec Stradivariego, które są częścią naszego dziedzictwa kulturowego.