W historii możemy znaleźć kilka par bliźniąt jednojajowych, które w jakiś – lepszy bądź gorszy – sposób wywarły wpływ na kulturę, sztukę, naukę czy politykę. Jednym z takich tandemów jest bez wątpienia rodzeństwo Scotta i Marka Kellych, którzy jako pierwsi bliźniacy uczestniczyli w badaniach porównawczych nad wpływem pobytu w kosmosie na organizm człowieka. Scott, poza tym, brał udział w czterech misjach kosmicznych, a podczas ekspedycji 26, 45 i 46 dowodził Międzynarodową Stacją Kosmiczną (ISS).
Scott Kelly: biografia
Scott Kelly i jego jednojajowy brat bliźniak, Mark przyszli na świat 21 lutego 1964 roku w Orange, w New Jersey. Ich rodzicami byli pracujący jako policjanci Patricia i Richard Kelly.
Po ukończeniu w 1982 roku szkoły średniej Kelly zapisał się na University of Maryland w Baltimore County. Po lekturze na pierwszym roku książki The Right Stuff napisanej przez Toma Wolfe’a zapragnął zrobić karierę w lotnictwie morskim. W związku z tym, po pierwszym roku Kelly przeniósł się do Kolegium Morskiego Uniwersytetu Stanu Nowy Jork. Służył jako dowódca batalionu studenckiego w oddziale ROTC Marynarki Wojennej swojej uczelni. Odbył szkolenie lotnicze, został pilotem wojskowego lotnictwa morskiego. Podczas służby w eskadrze myśliwców przeszedł szkolenie z pilotażu myśliwców pokładowych. W latach 1994- 1996 był pilotem – oblatywaczem w doświadczalnej eskadrze samolotów szturmowych i Centrum Lotniczych Działań Wojennych Marynarki.
W 1996 roku uzyskał magisterium w dziedzinie inżynierii systemów lotniczych. W 1995 roku Kelly i jego brat zgłosili się do NASA, aby zostać astronautami. On i Mark zostali wybrani na kandydatów na astronautów w kwietniu 1996 roku. Byli pierwszymi spokrewnionymi ze sobą ludźmi w historii wybranymi do NASA.
Pierwszy lot kosmiczny Kelly odbył w grudniu 1999 roku jako pilot promu kosmicznego Discovery podczas STS-103 Podczas drugiego lotu kosmicznego, w sierpniu 2007 roku, Kelly był dowódcą misji STS-118.Misja ta trwała 12 dni. Z kolei 9 października 2010 roku przybył do ISS na pokładzie Sojuza TMA – 01M. Służył jako inżynier pokładowy do czasu objęcia dowództwa nad stacją 25 listopada 2010 r. To była jego trzecia wyprawa w kosmos zakończona 16 marca 2011 roku. Kelly wrócił na Ziemię.
Ale najbardziej znaczącą – jak się wydaje – misją Scotta Kelly była czwarta wyprawa. On i rosyjski kosmonauta – Michaił Kornienko – zostali w listopadzie 2012 roku wybrani na roczną misję na ISS. Ich rok w kosmosie rozpoczął się 27 marca 2015 roku, a zakończył 1 marca 2016 roku
Głównym celem całorocznej wyprawy na pokładzie kosmicznego laboratorium było lepsze zrozumienie wpływu lotów kosmicznych na organizm człowieka.
Oprócz testów biologicznych przeprowadzonych na wszystkich astronautach na stacji, Kelly brał także udział w badaniach porównawczych nad efektami lotów kosmicznych ze swoim bratem bliźniakiem, Markiem, który został na Ziemi. Fizyczne, poznawcze i genetyczne cechy Scotta zostały zmierzone przed i po locie. W ciągu kilku miesięcy po powrocie na Ziemię Kelly przystosowywał się do życia w grawitacji. Testy genetyczne ujawniły zmiany w ekspresji genów Kelly’ego i wzrost długości jego telomerów w stosunku do okresu sprzed lotu. Telomery są biomarkerami starzenia się i potencjalnego zagrożenia dla zdrowia.
Naukowcy odkryli również inwersje i translokacje w niektórych chromosomach Scotta i pewne uszkodzenia jego DNA, a także zmiany w ekspresji jego genów.U Scotta doszło również do pogrubienia siatkówki i tętnicy szyjnej. Także mikrobiom jelitowy Scotta Kelly, podczas pobytu w kosmosie, różnił się od mikrobiomu jego bliźniaka na Ziemi. Po powrocie większość genów Scotta wróciło do normalnego poziomu ekspresji, ale utrzymywały się pewne niewielkie zmiany. I chociaż większość jego wydłużonych telomerów szybko wracała do typowej długości po powrocie, niektóre stały się krótsze niż przed lotem. Takie skrócenie, według badaczy, może wiązać się ze zmniejszoną płodnością, niektórymi nowotworami, chorobami układu krążenia i demencją.
Po powrocie Scotta naukowcy zauważyli również obniżenie jego zdolności poznawczych.
Choć te przełomowe badania miały na celu poznanie ryzyka związanego z długotrwałym lotem kosmicznym i to ich wyniki nie dają jasnej odpowiedzi, jak organizmy astronautów będą się zachowywać na przykład podczas podróży na Marsa. Międzynarodowa Stacja Kosmiczna nie znajduje się, bowiem, w przestrzeni kosmicznej, a na niskiej orbicie okołoziemskiej, gdzie nadal jest otoczona polem magnetycznym naszej planety, a zatem jest chroniona przed najbardziej szkodliwym promieniowaniem kosmicznym, które trzeba by wziąć pod uwagę podczas długotrwałych misji kosmicznych
2 marca 2016 roku misja Scotta Kelly wraca na Ziemię.
1 kwietnia 2016 roku Scott Kelly odchodzi z NASA.
20 listopada 2016 roku Kelly został mianowany mistrzem ONZ ds. Przestrzeni kosmicznej.
Książka Scotta Kelly’ego
Oprócz wielu innych zajęć i talentów, Scott Kelly również sprawnie posługuje się piórem. Swoje przeżycia z roku spędzonego na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej opisał w książce Nieziemskie wyzwanie. Rok w kosmosie, życie pełne odkryć. Książka Scotta Kelly’ego jest niezwykle ceniona przez pasjonatów kosmosu i wszystkiego co z nim związane. Czytając relację Kelly’ego czytelnik dowiaduje się szczegółów z codziennego życia astronauty, które przybliżają mu ów fascynujący zawód, a także zapoznają z trudami, jakie ponosi człowiek, spędzając rok poza Ziemią. A największą trudnością – jak mówił Kelly po zakończeniu swojej rocznej misji – jest izolacja od rodziny i najbliższych.
Scott Kelly: życie prywatne
Scott Kelly swoją pierwszą żonę Leslie poślubił 25 kwietnia 1992 roku. Razem mieli dwoje dzieci. Rozwiedli się w 2010 roku. Po ośmiu latach, w lipcu 2018 roku Kelly powtórnie zawarł związek małżeński. Jego wybranką została Amiko Kauderer – urzędniczka do spraw publicznych NASA.
Szwagierką Scotta Kelly – żoną jego brata, Marka – jest Gabrielle Gifford, była amerykańska kongresmenka, która w styczniu 2011 została postrzelona w głowę podczas spotkania z wyborcami w Tucson. Scott Kelly przebywał wówczas na ISS.
Scott Kelly: ciekawostki
- Scott Kelly jest jednym z tych astronautów, którzy są niezwykle aktywni w mediach społecznościowych.Podczas swojej rocznej misji opublikował na Instagramie mnóstwo fascynujących zdjęć, a jego fotorelacje z kosmosu cieszyły się wielkim zainteresowaniem.
- 1050 kilometrów – taki dystans podczas rocznego pobytu na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej pokonał przypięty do bieżni Scott Kelly. Codzienne ćwiczenia były konieczne, ponieważ miejscu, gdzie nie ma grawitacji, największym problemem po dłuższym czasie przebywania staje się zanik mięśni.
- Podczas pobytu na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, w kwietniu 2015 roku, Scott Kelly… wystąpił w programie rozrywkowym The tonight show.