Od lat można ją kupić w sklepach zoologicznych, ale ta ryba to nowy gatunek

Wystarczy kilka kliknięć myszką lub wizyta w najbliższym sklepie zoologicznym, aby nabyć brzanę ssącą. Jest to popularna ryba akwariowa, która dopiero teraz została opisana jako nowy gatunek. Jak to możliwe?
Garra panitvongi występuje tylko w dorzeczu rzeki Ataran /Fot. Florida Museum of Natural History

Garra panitvongi występuje tylko w dorzeczu rzeki Ataran /Fot. Florida Museum of Natural History

Naukowcy byli świadomi istnienia ryby z rodzaju Garra, ale “odkrycie” nowego gatunku wymaga naukowego opisu opartego na okazach zebranych w ich naturalnym środowisku. Do tej pory to się nie udawało, a brzana ssąca wydaje się być ograniczona do niewielkiego odcinka rzeki na granicy Tajlandii i Mjanmy. Miejsce to jest odizolowane i trudno dostępne, więc dzikie brzany istniały tu totalnie zapomniane, pomimo ich globalnej atrakcyjności.

Larry Page z Muzeum Historii Naturalnej na Florydzie od 2007 r. co roku bada ryby w Tajlandii. Niedawno natknął się na kilka brzan podczas prowadzenia prac terenowych wzdłuż rzeki Kasat, dopływu rzeki Ataran w sąsiedniej Birmie.

Czytaj też: Mała wielka ryba. W głębinach u wybrzeży Irlandii odkryto nowy gatunek

Larry Page mówi:

Kiedy po raz pierwszy zebraliśmy okazy, myśleliśmy, że brzana musi być szeroko rozpowszechniona w Mjanmie ze względu na jego popularność w handlu akwarystycznym. Okazało się jednak, że tak nie jest. Występuje tylko w dorzeczu rzeki Ataran.

Nowy gatunek znaleziony

Teraz w końcu udało się opisać nowy gatunek jako Garra panitvongi, który dołącza do prawie 200 innych gatunków z rodzaju Garra, jednej z najbardziej zróżnicowanych i szeroko rozpowszechnionych grup ryb na Ziemi. Można je znaleźć w strumieniach i rzekach od najdalszych zakątków zachodniej Afryki przez Bliski Wschód, Indie oraz południową i wschodnią Azję, w tym części Chin. Jednak ich wszechobecność nie zaowocowała odpowiednią ilością badań nad tą grupą.

Garra panitvongi to nowy, “stary” gatunek /Fot. Zootaxa

Larry Page mówi:

Jest zaskakująco mało informacji na temat ich historii naturalnej. Istnieje niewiele badań, które szeroko oceniają różnorodność w rodzaju, a niewiele wiadomo o relacjach lub o tym, jak różne grupy w obrębie Garra zróżnicowały się.

Nowo opisany gatunek w czasopiśmie Zootaxa żywi się głównie glonami i okazjonalnymi stawonogami, które zjadają poprzez zeskrobywanie detrytusu ze skał za pomocą wyspecjalizowanych aparatów gębowych. Podobnie jak inne gatunki z rodzaju, Garra panitvongi nie ma żołądka i ma pysk pokryty zmodyfikowanymi i stwardniałymi łuskami zwanymi guzkami. Podobne struktury u innych grup ryb są tymczasowe; służą do obrony gniazd, ale odpadają po zakończeniu sezonu lęgowego. Tutaj są trwale przytwierdzone i wydają się być używane jako broń, co można zobaczyć podczas agresywnych zachowań wobec innych ryb. Ogony brzan są ozdobione na czerwono.

Popularna ryba akwariowa to oficjalnie nowy gatunek – Garra panitvongi /Fot. Florida Museum of Natural History

Ich unikalny wzór kolorystyczny i pracowita zdolność do usuwania glonów sprawiły, że stały się pożądanym składnikiem zbiorników akwariowych, ale ich późne dodanie do listy opisanych naukowo gatunków podkreśla pilną potrzebę podsumowania różnorodności biologicznej w słabo zbadanych regionach.

Czytaj też: Ryba z całkiem innego świata. Tak głęboko żadnego gatunku jeszcze nie zarejestrowano

Larry Page mówi:

Wiele ryb w Azji Południowo-Wschodniej jest określanych nazwami nadanymi gatunkom odkrytym w Indiach lub Indonezji, ponieważ wyglądają podobnie. Ludzie wiedzą o istnieniu poszczególnych gatunków, ale są one mylone z tymi z innych obszarów geograficznych, a ich różnorodność jest w konsekwencji drastycznie niedoszacowana.