Jeszcze nigdy nie znaleziono takiego pochówku wewnątrz jakiegokolwiek obiektu kultu religijnego. Nowa religia w starożytnym egipskim porcie?

Starożytny port Berenike jest ciekawym stanowiskiem archeologicznym, ponieważ skrywa ważne informacje na temat historii też części Egiptu w okresie rzymskim. Wiele badań na tym terenie prowadzili polski badacze. Z efektów ich prac skorzystali ostatnio naukowcy z Uniwersytetu w Barcelonie (przy współpracy z polską archeolożką), badając Świątynię Sokoła z przedziwnymi szczątkami.
Stanowisko badawcze / źródło: Guzman J.O. et al., 2022. Open Access, https://doi.org/10.1086/720806

Stanowisko badawcze / źródło: Guzman J.O. et al., 2022. Open Access, https://doi.org/10.1086/720806

Na łamach American Journal of Archeology pojawiły się wyniki badań archeologów z Uniwersytetu w Barcelonie przy współpracy m.in. Marty Osypińskiej z Uniwersytetu Wrocławskiego. Przyjrzeli się oni głębiej Świątyni Sokoła w starożytnym mieście Berenike.

Czytaj też: Sarkofag liczy aż 3300 lat, ale ciała w nim nie było! Co się stało z tajemniczym „strażnikiem piramidy”?

Berenike założone przez faraona Ptolemeusza II w III w. p.n.e. znajdowało się na wschodnim wybrzeżu Egiptu nad Morzem Czerwonym, blisko dzisiejszej granicy z Sudanem. Badacze zbadali odkrytą przed laty przez Polaków z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW Świątynię Sokoła pochodzącą z okresu późnorzymskiego (IV-VI w. n.e.). W tym czasie miasto znajdowało się pod wpływami rzymskimi i bizantyjskimi. Było ważnym portem handlowym.

Naukowcy sugerują, że bliskie sąsiedztwo z Nubią na południu mogło mieć wpływ na strukturę demograficzną miasta, jego charakter kulturowy i religijny.

Świątynia Sokoła prawdopodobnie była używana przez nubijskie plemię Blemiów, którzy mieli własny system wierzeń. W świątyni znaleziono wiele interesujących przedmiotów – harpuny, sześcienne posążki oraz kamienną tablicę ze wskazaniami dotyczącymi działalności religijnej.

Czytaj też: Pod ziemią znaleźli przedmioty należące do jeńców wojennych. To tutaj Wehrmacht urządził gigantyczny obóz

Jeden z nielicznych okazów sokołów z głową / źródło: Guzman J.O. et al., 2022. Open Access: https://doi.org/10.1086/720806

Sokoły bez głowy? Taka religia była praktykowana przez Blemiów

Najciekawsze jest były znalezione zmumifikowane sokoły. Większość z 15 okazów była bez głów, ale za to pochowane one były z jajami. Jeszcze nigdy nie znaleziono takiego pochówku wewnątrz jakiegokolwiek obiektu kultu religijnego.

Co ciekawe, sokoły złożone były oddzielnie, a nie grupowo w jednym miejscu. Napis na kamiennej tablicy wskazuje, aby nigdy nie składać ciała sokoła z głową – prawdopodobnie Blemiowie uważali taką praktykę wówczas za bluźnierczą.

Kult sokołów w tej części świata w okresie starożytności nie należał do rzadkości, ale nigdy nie chowano tych ptaków w taki sposób. Odkrycie archeologów dostarcza nam cennych informacji na temat wierzeń Blemiów w okresie upadku Cesarstwa Rzymskiego.