Naukowcy odkryli, że niezwykłe, składające się wyłącznie z samic, grupy rekinów młotów zbierają się raz w roku w tropikalnych wodach Polinezji Francuskiej. Dzieje się to każdego lata od ponad dekady, a liczebność osobników osiąga szczyt w okolicach pełni Księżyca. Zjawisko to wciąż pozostaje niewyjaśnione, ale praca opublikowana w czasopiśmie Frontiers in Marine Science oferuje pewne możliwe rozwiązania tej zagadki.
Rekiny nie bez powodu wybierają właśnie to miejsce
Rekin młot, a dokładniej głowomłot olbrzymi (Sphyrna mokarran), to największy gatunek morskiej ryby żarłaczokształtnej z rodziny młotowatych. Ma charakterystyczny kształt pyska przypominający młot, spłaszczony i poprzecznie rozciągnięty, bez wcięcia na środku przedniej krawędzi. Występuje w tropikalnych i ciepłych wodach strefy umiarkowanej na całym świecie, zamieszkując obszary przybrzeżne i szelf kontynentalny. Gatunek potencjalnie groźny dla człowieka, ale zagrożony wyginięciem.
Czytaj też: To miejsce w oceanie przyciąga ośmiornice. Wreszcie wiemy, dlaczego
Rekiny młoty gromadzą się podczas australijskiego lata, od grudnia do marca, wokół otworów w dwóch sąsiednich atolach – Rangiroa i Tikehau – w archipelagu Tuamotu. Latem 2020 i 2021 r. badacze odnotowali 54 samice rekinów oraz jednego osobnika, którego płci nie udało się określić, na atolach oddalonych od siebie o 15 km.
Samice rekinów w pobliżu atolu Rangiroa gromadziły się głównie w miejscu zwanym “płaskowyżem rekina młota”, na obszarze o głębokości 45-60 metrów. Widziano je poruszające się po dnie płaskowyżu, niezależnie od siebie. Nowe badania wykazały, że rekiny prawdopodobnie nie mają ze sobą żadnego związku, ale przyciągają je tam czynniki zewnętrzne, które wydają się być powiązane z cyklem księżycowym i obecnością płaszczek z gatunku Aetobatus ocellatus.
Maksymalna liczba rekinów przypadała na kilka dni przed i po pełni Księżyca w oba analizowane lata – być może dlatego, że intensywne oświetlenie w nocy zwiększało ich zdolność do polowania wokół atoli. Rekiny mogły również reagować na zmiany w polu geomagnetycznym Ziemi w miarę powiększania się i słabnięcia Księżyca. Jest jeszcze jeden ważny wabik – podwyższona temperatura wody po miesiącach zimowych w wodach wokół archipelagu Tuamotu.
Uczeni porównali swoje obserwacje z długoterminowymi danymi zebranymi na atolach, które wykazały, że niektóre rekiny powracają każdego lata od 12 lat. Na podstawie tych danych zespół zidentyfikował dodatkowych 30 samców i samic rekinów, a następnie odkrył, że samce widywano głównie od sierpnia do października, a nie latem. Segregację między samcami i samicami odnotowano już w przypadku głowomłotów tropikalnych (Sphyrna lewini), ale nie u głowomłotów olbrzymich. Nowe ustalenia sugerują, że samce pozostają w pewnej odległości od miejsc zajmowanych przez samice podczas australijskiego lata, co można powiązać z ich okresem lęgowym.
Czytaj też: Czegoś takiego nigdy nie udało się nagrać! Rekiny spłynęły się jak oszalałe
Wiemy, że laguny i ich chronione ciepłe i płytkie wody przybrzeżne służą jako obszary wylęgu różnych gatunków rekinów. Choć jeszcze nie udało się tego potwierdzić, trwają dalsze badania w celu ustalenia, czy atole Rangiroa i Tikehau stanowią wylęgarnię dla tych rekinów młotów.