To znalezisko jak na zamówienie, które idealnie pasuje do ewolucyjnych puzzli. Skamieniałość najstarszego ptaka Archeopteryx lithographica znano już w XIX w. Od chwili odkrycia budzi wiele emocji, gdyż miesza w sobie cechy gadzie i ptasie: długi ogon, zęby i normalnie wykształcone dłonie, całe ciało pokryte piórami, oraz skrzydła umożliwiające przynajmniej lot ślizgowy. Aż do lat 90. XX w. brakowało kolejnych skamieniałości, które by łączyły archeopteryksa z dinozaurami. Wtedy po raz pierwszy opisano dinozaura z piórami.
W 2003 r. „Nature” opublikowało artykuł o przedziwnym stworzeniu. Był to, owszem, dinozaur, a konkretnie Microraptor gui. Całe jego ciało pokrywały pióra i tworzyły jakby cztery skrzydła – i z przednich kończyn, i z tylnych. I do złudzenia przypominały hipotetycznego „tetrapteryksa”, którego niegdyś wymyślili sobie paleontolodzy. Ich zdaniem praprzodkowie ptaków zaczęli najpierw skakać z drzewa na drzewo. Z tego wyewoluował lot ślizgowy, który z kolei ułatwiały cztery opierzone kończyny. To właśnie było pośrednie stadium „tetrapteryksa”. Gdy takie zwierzę zaczęło intensywniej machać przednią parą, tylne skrzydła przestały być potrzebne. I tak opierzone dinozaury zmieniły się w aktywnie latające ptaki. Microraptor gui pasował do tego schematu jak ulał. Z jednym zastrzeżeniem: był młodszy od archeopteryksa i nie mógł być jego przodkiem.
I dlatego tak ważny jest nowy dinozaur Anchiornis huxleyi, opisany przez zespół chińskich paleontologów pod kierownictwem Xinga Xu z Instytutu Paleontologii Kręgowców i Paleoantropologii w Pekinie. Szczątki zwierzęcia odkryto w prowincji Liaoning, w skałach późnej jury sprzed 151–161 mln lat. Anchiornis huxleyi jest więc starszy niż archeopteryks. Po drugie to najstarszy opierzony dinozaur. Po trzecie wreszcie jego piękne pióra pokrywają zarówno przednie, jak i tylne kończyny. Były one zbyt słabo rozwinięte, by umożliwiać aktywny lot w stylu dzisiejszych ptaków, z pewnością jednak nadawały się do lotu ślizgowego z drzewa na drzewo w pradawnym jurajskim lesie. „Tetrapteryks” jak malowanie!