Dlatego naukowcy z krajów w rejonie Morza Bałtyckiego połączyli siły, by stworzyć wspólną bazę szkodników atakujących plony. Projekt został nazwany „PestSpace”. Informacje genetyczne z centralnej bazy zostaną połączone ze zdjęciami okazów i efektów ich działalności, bo ma ułatwić rolnikom ich rozpoznawanie.
Rolnicy dostaną apkę z chorobami roślin
Naukowcy z krajów nadbałtyckich chcą stworzyć bazę i narzędzia ułatwiające monitorowanie występowania organizmów zatruwających życie rolnikom. Połączenie sił naukowców i rolników ma pomóc w opracowaniu scenariuszy rozprzestrzeniania się szkodników i patogenów. Dzięki temu będzie można skuteczniej chronić plony i zapewnić bezpieczeństwo dostaw żywności w regionach objętych projektem. Polska jest w tym kluczowa – wśród krajów objętych projektem jest najbardziej wysunięta na zachód i na południe. To oznacza, że wiele zagrożeń dociera nad Wisłę w pierwszej kolejności.
Czytaj też: Rewolucja na polach i placach budowy! Nowe maszyny John Deere poradzą sobie bez ludzi
Naukowcy badający patogeny mają dostęp do zaawansowanych metod identyfikacji, w tym analizy molekularnej DNA szkodników i patogenów. Rolnicy są skazani na znacznie prostsze narzędzia – głównie wygląd zaatakowanych roślin. Dlatego właśnie ma powstać dla nich specjalna aplikacja, zawierająca galerię zdjęć. Takie aplikacje istnieją już w wielu państwach. PestSpace będzie miała nad nimi przewagę dzięki skali międzynarodowej.
Istotnym elementem systemu ma być aplikacja, która pomoże w szybkiej identyfikacji szkodników upraw. Aplikacje tego typu istnieją i są rozwijane w różnych krajach, bo rolnicy są zainteresowani szybką i skuteczną identyfikacją patogenów i szkodników […] Zwykle aplikacje te powstają na poziomie krajowym, a dane z różnych państw nie są integrowane
– powiedziała dr hab. Julia Pawłowska, która kieruje projektem na Uniwersytecie Warszawskim, w rozmowie z PAP.
Aplikacja ma być dostępna za dwa lata. Baza informacji o DNA szkodników i patogenów pozwoli na wiarygodną identyfikację gatunków. Rolnicy zaś będą mogli robić zdjęcia objawów chorobowych roślin smartfonami i od razu porównywać je ze zdjęciami już dostępnymi w bazie. To pozwoli lepiej chronić uprawy. Rolnicy będą mogli szybko dowiedzieć się, z jakimi zagrożeniami mają do czynienia na danym terenie.
Naukowcy zaś będą tworzyć mapy występowania konkretnych organizmów na polach. Informacja o występowaniu danego gatunku, dostarczona przez użytkownika końcowego, trafi od razu do wspólnej bazy. Będzie to też sygnał ostrzegawczy dla jego sąsiadów. Kraje biorące udział w projekcie będą błyskawicznie wymieniać informacje, co pozwoli odpowiednio reagować.
Czytaj też: Powstała mapa mokradeł Europy. Pomoże chronić się przed powodziami
Pszenica ozima i bobik na froncie
Zanim aplikacja zostanie udostępniona wszystkim rolnikom, naukowcy z krajów nadbałtyckich będą obserwować pola eksperymentalne. Do tego wybrane zostały dwie rośliny: pszenica ozima i bobik. Na polach nie będą stosowane żadne środki ochrony roślin, by można było obserwować wszystkie występujące na danym terenie szkodniki i patogeny. Plonów z tych pól pewnie nie będzie, ale nie to jest celem. Specjaliści będą fotografować rośliny na każdym etapie wzrostu i badać ich choroby. Wszyscy partnerzy projektu będą dostarczać zdjęcia i próbki DNA.
Polscy specjaliści są szczególnie zainteresowani tym, jak polskie odmiany pszenicy i bobiku będą radzić sobie w krajach bardziej wysuniętych na północ. Do Polski zaś przyjadą nasiona odmian hodowanych w krajach o chłodniejszym klimacie i z krótszymi nocami w miesiącach letnich. Jeśli ten projekt odniesie sukces, włączone zostaną kolejne tereny i kolejne gatunki roślin uprawnych.
Inicjatywa „PestSpace – Improving resilience to the spread of plant diseases via a regional Pest Common Data Space” jest finansowana z funduszu Interreg Baltic Sea Region. W projekcie biorą udział także naukowcy z Estonii, Finlandii, Litwy i Łotwy, instytucje państwowe i przedsiębiorstwa z branży. To zapewnia niespotykaną skalę wymiany wiedzy na temat hodowli roślin, czyhających na nie zagrożeń i metod ich zwalczania.
