Obok metalowych pozostałości pochwy od miecza, znalazł także pasek i dwa noże, które byłyby przyczepione do pasa – ujawnia Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
– To fenomenalny zestaw w postaci miecza, pochwy, pasa i dwóch noży. Biorąc pod uwagę, że zabytki te pochodzą z przełomu XIV i XV, a więc przeleżały w ziemi ok. 600 lat, to są zachowane w niebywale dobrym stanie – podkreślił Miedwiediew w czasie oficjalnego przekazania znaleziska.
Miedwiediew sam poinformował o odkryciu i zdecydował się przekazać miecz jako darowiznę dla Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku. Zdecydowano, że średniowieczna broń trafi właśnie tam, bowiem datowanie znaleziska i kontekst historyczny ówczesnych terenów Warmii i Mazur pozwala przypuszczać, że odkryty miecz mógł należeć do jednego z ok. 66 000 rycerzy walczących w 1410 roku pod Grunwaldem w jednej z największych bitew średniowiecznej Europy.
– Jak wiemy, działania militarne bitwy pod Grunwaldem wykraczają przecież poza teren pól pod Stębarkiem i poza połowę lipca 1410 roku, dlatego znalezisko podbudza wyobraźnię. Atrakcyjnością stanu zachowania automatycznie „przenosi” w czasy grunwaldzkiego rycerstwa – powiedział marszałek warmińsko-mazurski, Gustaw Marek Brzezin.
Archeolodzy z Muzeum Bitwy pod Grunwaldem podkreślają, że tego typu znalezisko trafia się raz na kilkadziesiąt lat. Gdy miecz trafi w ręce ekspertów i muzealników, zostanie poddany czynnościom konserwacyjnym i badaniom.
– Mamy pewne podejrzenia, co do statusu społecznego średniowiecznego właściciela miecza i jesteśmy ciekawi, co kryje się pod warstwą rdzy. Głębiej zbadamy również samo miejsce wydobycia zabytku, by poznać kontekst sytuacyjny jego pochodzenia. Tak drogocenne przedmioty w średniowieczu rzadko kiedy zostawały w ziemi – wyjaśnia Szymon Drej, dyrektor Muzeum Bitwy pod Grunwaldem.
Warmińscy archeolodzy mają też zamiar dokładniej przyjrzeć się miejscu, w którym znaleziono miecz. – Liczymy na to, że zostały tam dalsze zabytki, a być może znajdziemy tam szczątki samego rycerza. To znalezisko jest niezwykle dziwne dlatego, że nikt nie zabrał tak cennego miecza, a po prostu przeleżał on 600 lat w ziemi – dodał Drej.
W średniowieczu wartość takiego miecza była naprawdę wysoka, a Miedwiediew porównał go do dzisiejszego samochodu osobowego.
Największa bitwa średniowiecznej Europy
Bitwa pod Grunwaldem została stoczona 15 lipca 1410 r. w pobliżu polskich wsi Grunwald i Stębark. W języku niemieckim nazywana jest bitwą pod Tannenbergiem, gdzie Tannenberg jest niemieckojęzyczną nazwą dzisiejszego Stębarka. Pod względem biorących w niej udział rycerzy, była jedną z największych bitew w historii średniowiecznej Europy.
Bitwa była zwieńczeniem wielkiej wojny między siłami zakonu krzyżackiego pod dowództwem wielkiego mistrza Ulricha von Jungingena, a połączonymi siłami polskimi i litewskimi pod dowództwem króla Polski Władysława II Jagiełły i wielkiego księcia litewskiego Witolda. Mistrz von Jungingen zginął w walce, a jego wojska zaczęły się wycofywać. Ogółem z 39 000 żołnierzy polsko-litewskich zginęło około 5 000, a z około 27 000 wojsk krzyżackich 14 000 zostało schwytanych, a 8 000 zginęło.
Bitwa pod Grunwaldem zakończyła się zwycięstwem wojsk polsko-litewskich i pogromem sił krzyżackich, nie została jednak wykorzystana do zniszczenia zakonu. Nie zdobyto Malborka – stolicy Zakonu – ponieważ wygasał rozejm Witolda z inflancką gałęzią Zakonu na północy (korzystny w czasie bitwy) i wojska litewskie rozpoczęły odwrót. Tymczasem marsz wojska dowodzonego przez Jagiełłę na Malbork był powolny, a 22 lipca 1410 roku, kiedy pod Malbork dotarły pierwsze oddziały armii polsko-litewskiej, zamek był już gotowy do obrony, a jego oblężenie okazało się nieskuteczne.
Okres ten kończy zwycięska bitwa rycerstwa polskiego pod Koronowem i I pokój toruński.