Do dziś są też najlepszym sposobem na ochronę ważnych przyrodniczo obszarów, unikatowych w skali całego kraju i Europy – przypomina organizacja ekologiczna WWF Polska w związku z obchodzonym 24 maja Dniem Parków Narodowych.
W Polsce istnieją 23 parki narodowe. Ostatni z nich, w Ujściu Warty, został powołany ponad dekadę temu, m. in. dzięki wsparciu WWF Polska. Parki narodowe pełnią niezwykle ważną rolę w ochronie przyrody. Bez nich nie byłoby ochrony doliny rzeki Biebrzy, czy też Tatr.
– Tworzenie parków narodowych w Polsce nie należy do najłatwiejszych zadań – mówi Paweł Średziński z WWF Polska. – Obecnie obowiązujące w naszym kraju prawo uniemożliwia ministrowi środowiska ich powoływanie, bo uzależnia ostateczną decyzję od zgody lokalnych polityków, działających na szczeblu samorządowym. A przecież w przypadku jej podejmowania rozstrzygającym argumentem powinny być dane naukowe. Konsultacje społeczne nie powinny oznaczać prawa weta, lecz dialog w celu wypracowania optymalnego rozwiązania dla wszystkich stron, w tym dla samorządów.
Warto pamiętać, że parki narodowe zajmują niewielki obszar naszego kraju. Ich powierzchnia stanowi zaledwie 1% terytorium Polski. Tymczasem w Austrii jest to 2,8%, natomiast we Włoszech ponad 5%.
Zmiana prawa dotyczącego powoływania parków narodowych nie spowoduje ich nagłego przyrostu terytorialnego – dodaje Średziński. – Obszary rekomendowane przez naukowców do objęcia ochroną w postaci parku narodowego dotyczą obecnie trzech lokalizacji, Puszczy Białowieskiej, Mazur i przedgórza Bieszczadów.
Często podnoszoną kwestią jest wpływ parków narodowych na rozwój gospodarczy regionu, w którym powstaną. Najczęściej możemy usłyszeć o rzekomo negatywnym wpływie parków na lokalne społeczności. Niestety rzadko dostrzega się ogromny potencjał związany z istnieniem parku narodowego. Gwarantuje on bowiem zachowanie cennych przyrodniczo obszarów, które przyciągają turystów. Dobrym przykładem jest Puszcza Białowieska. Istniejący już tam park narodowy miał ogromny wpływ na stworzenie miejsc pracy w miejscowościach położonych w jego bezpośrednim sąsiedztwie.
Wciąż czekamy na decyzję parlamentu w sprawie obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej na rzecz zmiany procedury tworzenia parków narodowych – przypomina Średziński – Prace nad propozycją, pod którą podpisało się ćwierć miliona Polaków, utknęły w sejmie w sejmowej komisji ochrony środowiska. Mamy nadzieję, że politycy nie zapomną o potrzebie uregulowania kwestii dotyczących powoływania parków, które powinny służyć nie tylko lokalnej społeczności, ale całemu narodowi.