Brody chronią kości czaszki przed uszkodzeniem w przypadku ciosu w twarz. To wniosek trójki naukowców, którzy za swoje badania otrzymali właśnie nagrodę IgNobla. Nagroda ta przyznawana jest co roku za najdziwniejsze badania naukowe. To nieco prześmiewcza nagroda z długa już tradycją, przyznawana już od 1991 roku. Ma zarazem bawić i skłaniać do refleksji.
Czy badania nad męskim zarostem są dziwne? Bywają dziwniejsze. Wśród tegorocznych laureatów znaleźli się autorzy prac o tym, jak lepiej kontrolować karaluchy na łodziach podwodnych. Nagrodzono też rozważania, czy nosorożce lepiej transportować helikopterem zawieszone normalnie, czy do góry nogami. Jury doceniło też badania na tym, jak bardzo brzydzi nas guma do żucia przyklejona do buta.
– To drugi rok, gdy wręczenie nagród nie odbyło się na żywo – tłumaczy Marc Abrams, redaktor „Annals of Improbable Research”, głównego sponsora nagrody. Trochę to odbiera jej kolorytu, bowiem ceremonia odbywała się przedtem z udziałem rozbawionej publiczności. Tradycji jednak stało się za dość i nagrody IgNobla wręczali laureaci prawdziwych nagród Nobla.
Po co mężczyznom zarost na twarzy?
Podczas badań nad ewolucyjną rolą męskiego zarostu nie uszkodzono żadnych czaszek. Zamiast tego badacze z University of Utah wykorzystali ich odlewy, zarost zaś imitowała owcza skóra – z futrem lub ogolona. Badacze spuszczali na takie konstrukcje odważniki, co imitować miało ciosy pięścią w twarz.
Odkryli, że futro znacznie lepiej absorbuje energię uderzenia niż sama skóra. „Jeśli to samo jest prawdziwe w przypadku ludzkich włosów, posiadanie dłuższej brody może chronić wrażliwe na uszkodzenia kości twarzy, takie jak żuchwa. Możliwe, że pełny zarost zmniejsza także uszkodzenia skóry i mięśni twarzy” – piszą badacze w nagrodzonej IgNoblem pracy.
Jeśli hipoteza przedstawiona przez naukowców jest prawdziwa, oznacza to, że nasi przodkowie musieli często otrzymywać ciosy prosto w twarz. Zaś pozostawienie przez ewolucję zarostu na męskich brodach zwiększało ich szanse na przekazanie genów kolejnym pokoleniom.
Jak ohydna jest wypluta guma do żucia i dlaczego piesi się z sobą (nie) zderzają
Wyplute gumy do żucia są obrzydliwe. Ale jak bardzo? Hiszpańscy badacze postanowili przebadać materiał genetyczny zebrany z pozostałości gum do żucia na chodnikach. Odkryli, że są one znakomitym podłożem dla rozwoju wielu szkodliwych bakterii. „Nasze badania mogą być przydatne w wielu dyscyplinach, w tym kryminalistyce i epidemiologii, mogą też przyczynić się do unieszkodliwiania pozostałości gum do żucia” – piszą w pracy (opublikowanej przez prestiżowe czasopismo naukowe „Nature”) badacze z Uniwersytetu w Walencji.
Szczególnie bawią dwa badania, nagrodzone tegorocznym IgNoblem w dziedzinie fizyki oraz kinetyki. Pierwszą nagrodę przyznano za eksperymentalne badania nad tym, dlaczego piesi bezustannie ze sobą się nie zderzają. Drugą, za eksperymentalne badania nad tym, dlaczego piesi czasami ze sobą jednak się zderzają. Przeprowadziły je niezależnie od siebie dwa różne zespoły badaczy.
Orgazm oczyszcza nos, a otyłość polityków dobrze mierzy korupcję
Nie są to jedyne tegoroczne nagrody IgNobla, ponieważ są one przyznawane w licznych kategoriach. Oto pełna lista tegorocznych laureatów:
- Biologia: Za liczne badania nad zróżnicowaniem dźwięków, które koty wydają komunikując się z ludźmi nagroda przypadła badaczce Susanne Schötz.
- Ekologia: Za badania genetyczne nad bakteriami zasiedlającymi pozostałości gumy do żucia na chodnikach.
- Chemia: Za badania, czy skład chemiczny wydychanego przez widzów powietrza w kinach zmienia się pod wpływem tego, ile film zawiera scen przemocy, seksu, zażywania narkotyków i przekleństw.
- Ekonomia: Za odkrycie, że otyłość polityków może być dobrym miernikiem skali korupcji w danym kraju.
- Medycyna: Za wykazanie, że orgazm może oczyszczać nos i ułatwiać oddychanie tak samo skutecznie, jak leki.
- Nagroda pokojowa: Za zbadanie hipotezy, że brody mogły powstać, by chronić przed ciosami w twarz.
- Fizyka: Za eksperymentalne badania nad tym, dlaczego piesi bezustannie ze sobą się nie zderzają.
- Kinetyka: Za eksperymentalne badania nad tym, dlaczego piesi czasami jednak się ze sobą zderzają.
- Entomologia: Za badania nad walką z karaluchami na łodziach podwodnych.
- Transport: Za eksperymentalne badania nad bezpieczeństwem transportu nosorożców drogą powietrzną.
Źródło: Improbable Research.