Niezwykły stan skupienia wody zupełnie przypadkowo został zauważony przez fizyków z University of Liverpool, z University College London i z Fritz-Haber-Institut. Pod skaningowym mikroskopem tunelowym i za pomocą spektroskopii IR zespół naukowców obserwował krystalizację lodu wodnego na równej powierzchni miedzi. Przez czysty przypadek okazało się, że na samym początku heterogennej krystalizacji woda kształtuje długie nici o średnicy 1 nanometra, składające się nie ze zwyczajnych sześciokątów, a z pięciokątów lodu. Naukowcy obliczyli, że pięciokątne kryształy w danych warunkach są korzystniejsze pod względem energetycznym, pozwalają bowiem wodzie tworzyć maksymalną liczbę wiązań woda-metal, zachowując silne wiązania wodorowe w samym łańcuchu lodu. Według naukowców w obecności metalu woda może kształtować również inne niezwykłe nanostruktury, takie jak kryształy siedmiokątne.
Ponieważ kształtowanie się kryształów wody na powierzchni substancji twardych, takich jak krążące w powietrzu pyłki, jest mechanizmem odgrywającym ważną rolę w powstawaniu różnych zjawisk atmosferycznych, fizycy podejrzewają, że ta nowa cecha wody może pomóc ludziom w poszukiwaniach nowych sposobów oddziaływania na pogodę. Zachowanie wody na granicy różnych środowisk jest istotne także w procesach biochemicznych.
Na zdjęciu widoczny jest nanołańcuch zamarzniętej wody składający się z pięciokątów lodu na powierzchni miedzi. JSL
źródło: www.chem.ucl.ac.uk