Czy to nowy gatunek człowieka? Tych przodków z Chin nauka dotąd pomijała

Pozbawiona podbródka szczęka ze wschodnich Chin wykazuje zarówno cechy nowoczesne, jak i archaiczne, co wprawiło antropologów w zakłopotanie. To może być nowy gatunek człowieka, o którym wcześniej nie mieliśmy pojęcia.
Szkielet człowieka – zdjęcie poglądowe /Fot. Unsplash

Szkielet człowieka – zdjęcie poglądowe /Fot. Unsplash

Naukowcy prowadzący prace wykopaliskowe w jaskini Hualongdong w chińskiej prowincji Anhui odkryli szczątki 16 osobników sprzed ok. 300 tysięcy lat. Kilka fragmentów zainteresowało antropologów w szczególności, bo nie udało się ich dopasować do żadnego ze znanych przedstawicieli rodzaju Homo. To może sugerować, że albo są one całkowitym odstępstwem od przyjętych standardów, albo należą do nieznanego nam wcześniej gatunku. Szczegóły opisano w czasopiśmie Journal of Human Evolution.

Czytaj też: Teoria ewolucji człowieka do poprawki? Te szczątki zasiały poważne ziarno niepewności

Co ciekawe, okaz wykazuje mieszankę zarówno starożytnych, jak i współczesnych cech. Pogłębia to tajemnicę, który starożytny gatunek ludzki zamieszkiwał ten region w okresie od środkowego do późnego plejstocenu, który trwał prawie 800 000 lat. Odkrycie to może mieć niesamowite znaczenie dla nauki, bo możemy być u progu opisania nowego gatunku człowieka.

Nowy gatunek człowieka? A może coś przeoczyliśmy?

Prof. Xiujie Wu, paleoantropolog z Instytutu Paleontologii i Paleoantropologii Kręgowców w Pekinie po raz pierwszy opisała czaszkę w 2019 r. Ale w 2020 r. przeglądając kości zwierzęce znalezione w jaskini, jej zespół zidentyfikował fragment żuchwy (szczęki dolnej), który może być częścią tej samej czaszki. A to by oznaczało, że mamy do czynienia z pewnym odstępstwem od normy.

Czytaj też: Hybryda człowieka z szympansem – brzmi jak horror?

Żuchwa ma mieszankę cech nowoczesnych i archaicznych. Kość wzdłuż linii szczęki jest gruba, co jest cechą podobną do wczesnych gatunków ludzkich, takich jak Homo erectus. Brakuje jej również prawdziwego podbródka, kluczowej cechy Homo sapiens. Jednak strona żuchwy, która łączy się z górną szczęką, jest cieńsza niż u starożytnych homininów i bardziej przypomina tę u współczesnych ludzi.

Ta czaszka może reprezentować nowy gatunek człowieka /Fot. Xiujie Wu

Różnice wychwycono dzięki cyfrowemu porównaniu nowo odkrytej żuchwy z 83 innymi kośćmi szczęk, m.in. młodych i dorosłych Homo neanderthalensis, którzy żyli w Eurazji aż do 40 tys. lat temu, Homo sapiens z całego świata oraz Homo erectus, gatunku, którego zasięg występowania rozciągał się od Afryki Wschodniej po południowo-wschodnią Azję. Liczne gatunki archaicznych homininów zamieszkiwały Azję Wschodnią w środkowym plejstocenie, czyli w okresie od około 800 000 do 126 000 lat temu. Nie jest jasne, czy którykolwiek z nich mógł być przodkiem współczesnego człowieka, podobnie jak neandertalczycy i denisowianie.

Czytaj też: Przez sto lat żyliśmy w błędzie. Te kości szczękowe należą do Homo sapiens?

Połączenie starożytnych i współczesnych cech w żuchwie człowieka z Hualongdong jest podobne do tych ze szczątków znalezionych na początku XXI w. w stanowisku archeologicznym Jebel Irhoud w Maroku. Uważa się, że szczątki z Jebel Irhoud należą do jednego z najwcześniejszych członków linii ewolucyjnej obejmującej Homo sapiens.

Zagadka wymaga rozwiązania, a naukowcy całkiem poważnie biorą pod uwagę ewentualność, że skamieniałość należy do nieznanego do tej pory przodka lub bliskiego krewnego wczesnego Homo sapiens. Rozstrzygnąć to pomogą starożytne białka wydobyte z kości, choć ich analiza zajmie sporo czas.