Wyniki badań przedstawione na ESC Congress 2022 w Barcelonie, krótkotrwałe stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) może oznaczać konieczność hospitalizacji z powodu niewydolności serca u osób z cukrzycą typu 2. To niepokojące informacje, bo NLPZ są jednymi z najpopularniejszych substancji zażywanych na świecie.
NLPZ to szeroka i niejednorodna grupa leków o działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym i przeciwgorączkowym. Ich działanie skupia się na hamowaniu cyklooksygenazy prostaglandynowej (COX). Badania wykazały, że istnieją co najmniej dwie izoformy COX – COX-1 i COX-2. Hamowanie tej drugiej jest ważne z klinicznego punktu widzenia. Obecnie NLPZ dzieli się na trzy grupy, zależnie od wpływu na obie COX. Niestety, pomimo popularności, NLPZ mogą mieć skutki uboczne.
Czytaj też: Masz ten gen? Możesz gorzej przyswajać niektóre leki
Dr Anders Holt ze Szpitala Uniwersyteckiego w Kopenhadze mówi:
W naszym badaniu, w przybliżeniu jeden na sześciu pacjentów z cukrzycą typu 2 zażądał co najmniej jednej recepty na NLPZ w ciągu roku. Ogólnie rzecz biorąc, zawsze zalecamy, aby pacjenci konsultowali się z lekarzem przed rozpoczęciem przyjmowania nowego leku, a dzięki wynikom tego badania mamy nadzieję pomóc lekarzom zmniejszyć ryzyko w przypadku przepisywania NLPZ.
Ibuprofen, naproksen i ketoprofen. NLPZ szczególnie niebezpieczne dla diabetyków?
W populacji ogólnej stosowanie NLPZ powiązano ze zwiększonym ryzykiem niewydolności serca, jednak brakuje danych dotyczących diabetyków. NLPZ mogą być znacznie bardziej szkodliwe u osób z cukrzycą typu 2, gdyż u nich ryzyko wystąpienia zdarzenia sercowego jest wyższe niż u osób z prawidłowym metabolizmem glukozy.
W badaniu przeanalizowano przypadki duńskich pacjentów z cukrzycą typu 2 zdiagnozowaną w latach 1998-2021. Osoby z niewydolnością serca lub schorzeniem reumatologicznym, które wymagało długotrwałego leczenia NLPZ, nie kwalifikowały się do badania. Przebadano łącznie 331 189 diabetyków, spośród których 23 308 osób trafiło do szpitala po raz pierwszy z powodu niewydolności serca.
Stosowanie NLPZ było związane z podwyższonym ryzykiem pierwszej hospitalizacji z powodu niewydolności serca, ze współczynnikiem szans (OR) wynoszącym 1,43. Gdy poszczególne NLPZ analizowano oddzielnie, ryzyko hospitalizacji z powodu niewydolności serca było zwiększone po zastosowaniu diklofenaku lub ibuprofenu, z odpowiednimi OR wynoszącymi odpowiednio 1,48 i 1,46. Celekoksyb i naproksen nie były związane ze zwiększonym ryzykiem, potencjalnie ze względu na mały odsetek deklarowanych recept.
Czytaj też: Dlaczego te leki nie działają na osoby z ciężką postacią astmy? Znamy odpowiedź
Przeanalizowano także ryzyko wystąpienia niewydolności serca przy stosowaniu NLPZ w podgrupach pacjentów. Nie stwierdzono związku u osób z prawidłowym poziomem hemoglobiny glikowanej (HbA1c), czyli poniżej 48 mmol/mol, co wskazuje na dobrze kontrolowaną cukrzycę. Silne asocjacje stwierdzono u pacjentów w wieku powyżej 65 lat, natomiast nie stwierdzono ich u osób poniżej 65. roku życia. Najsilniejszy związek stwierdzono u bardzo rzadkich lub nowych użytkowników NLPZ.
Dr Anders Holt podsumowuje:
To było badanie obserwacyjne i nie możemy stwierdzić, że NLPZ powodują niewydolność serca u pacjentów z cukrzycą typu 2. Wyniki sugerują jednak, że potencjalne zwiększone ryzyko niewydolności serca powinno być brane pod uwagę przy rozważaniu stosowania tych leków. Wręcz przeciwnie, dane wskazują, że przepisywanie krótkoterminowych NLPZ może być bezpieczne dla pacjentów poniżej 65. roku życia i tych z dobrze kontrolowaną cukrzycą.