Nowe badania sugerują, że niedźwiedzie – podobnie jak słonie i małpy człekokształtne – są obdarzone jakąś formą inteligencji – do tej pory nie docenialiśmy, jak duże. Przypomniał nam o tym osobnik z Kolorado, którego zaczęto nazywać “niedźwiedziem selfie”, choć oczywiście jest to termin mocno umowny.
Czytaj też: Niedźwiedzie czarne mają “moc hibernacji” we krwi. Nie wiadomo dokładnie, co to jest
Prof. Jennifer Vonk, psycholog z Oakland University mówi:
Niedźwiedzie są prawdopodobnie bardziej naturalnie ciekawe tego, jak rzeczy działają, niż niektóre inne zwierzęta. A to z kolei rodzi pytania o ich inteligencję.
Niedźwiedzie inteligentniejsze, niż nam się wydaje
Niedźwiedzie to naprawdę niezwykłe zwierzęta, nie tylko dla zoologów. Mają doskonały zmysł węchu, siedem razy bardziej wyczulony od psów rasy bloodhound, które są uważane za doskonałych tropicieli. Pomimo krępej budowy ciała potrafią szybko biegać, skakać, pływać i wspinać się na drzewa. W galopie na krótkich dystansach rozpędzają się do ponad 50 km/h, a to ponad 25 proc. więcej niż człowiek. Są także bardzo zręczne – umieją otwierać zakręcone słoiki czy manipulować zamkami w drzwiach. Czy to jednak oznacza, że są inteligentne?
Zespół prof. Jennifer Vonk odkrył, że niedźwiedzie czarne potrafią obsługiwać komputery z ekranem dotykowym z talentem przewyższającym zwierzęta bliżej spokrewnione z ludźmi. Naukowcy zaobserwowali, że hodowane w niewoli niedźwiedzie czarne chętniej wybierały większy lub mniejszy zestaw kropek, które pozostawały w miejscu lub poruszały się po ekranie. Chociaż zdolność do liczenia lub rozróżniania różnych ilości została przetestowana u wielu zwierząt, naukowcy nie sądzili, że niedźwiedzie ją mają, gdyż są samotnikami.
W trakcie eksperymentu wielkość kropek zmieniała się – w niektórych próbach większy zestaw kropek pokrywał większy obszar niż mniejszy zestaw kropek. I odwrotnie, większy zestaw mógł również pokryć mniejszy obszar, co ostatecznie pozwoliło sprawdzić, czy niedźwiedzie dokonywały wyborów na podstawie obszaru czy liczby kropek. We wszystkich próbach zwierzęta osiągały wyniki powyżej normy, pokazując, że potrafią kierować się liczbami przy dokonywaniu wyborów. Mówiąc wprost: niedźwiedzie potrafią liczyć, co opisano w czasopiśmie Animal Behavior.
Prof. Vonk mówi:
Byłam zaskoczona jak szybko niedźwiedzie zabrały się do reagowania na komputerze, ponieważ szkoliliśmy zwierzęta, które nigdy nie wykonywały takich operacji. Dosłownie pierwszego dnia, badany samiec od razu przeszedł do obrazów, które przesuwały się po ekranie, nie popełniając żadnych błędów. I przy prawie każdym zadaniu, jakie mu daliśmy, uczył się szybciej niż szympansy i goryle, z którymi pracowałam w tym samym czasie.
Laboratorium prof. Vonk bada inteligencję niedźwiedzi od 2012 r. W tym czasie udało się potwierdzić m.in., że niedźwiedzie rozpoznają obrazy na ekranach komputerów jako prawdziwe obiekty. Niedźwiedzica Migwan była w stanie pokazać, że woli winogrona od buraków, choć wcale to nie oznacza to, że w pełni rozumiała, czym są te obrazy. Pewnym zakresem inteligencji obdarzone są także niedźwiedzie brunatne i polarne.
Czytaj też: Niedźwiedzie wcale nie są mięsożercami? Tego o nich nie wiedzieliśmy
Na razie nie wiadomo, skąd wzięła się inteligencja u niedźwiedzi, choć istnieje kilka obiecujących teorii. Panuje przekonanie, że większość zwierząt żyjących w grupach społecznych, takich jak naczelne, wykazuje wysoki poziom inteligencji. Naukowcy stawiają hipotezę, że wyewoluowały one w kierunku posiadania zdolności umysłowych, które pomagają im współpracować i rozumieć intencje innych. Ale niedźwiedzie są przecież samotnikami. Ich mózgi są w mniejszym stopniu odpowiedzią na sytuację społeczną, a w większym na wymagające środowiska, w których żyją. Ich zdolność do adaptacyjnych reakcji na te warunki może wyjaśniać, dlaczego ich mózgi są stosunkowo duże w porównaniu do masy ciała – proporcja ta wskazuje na inteligencję.