W nowym badaniu naukowcy przeanalizowali zdrowie psychiczne trzech odrębnych kohort, badając dane zebrane przez lata od uczestników urodzonych w 1946, 1958 i 1970 roku. Podróż przez zdrowie psychiczne trzech generacji Brytyjczyków – od Boomersów do Pokolenia X – pozwoliła naukowcom wysnuć wniosek, iż zaburzenia zdrowia psychicznego osiągają swój szczyt, gdy jesteśmy w średnim wieku, a pojęcie “kryzys wieku średniego” powinno zostać wyjaśnione od nowa.
“Zdrowie psychiczne w okresie dojrzewania i starszym wieku ma tendencję do przyciągania znacznie więcej uwagi niż problemy emocjonalne w średnim wieku, mimo że dorośli są szczególnie narażeni na zły stan zdrowia psychicznego właśnie na tym etapie życia” – wyjaśnia Dawid Gondek, badacz zdrowia publicznego z uczelni University College London (UCL). “Nasze badanie sugeruje, że należy zwrócić większą uwagę na wykrywanie i zarządzanie zdrowiem psychicznym u osób w średnim wieku” – dodaje.
W swoim badaniu Gondek i jego zespół przeanalizowali dane zebrane z badań National Survey of Health & Development (badającego zdrowie i rozwój dzieci urodzonych w 1946 roku), National Child Development Study (przyglądającego się dzieciom urodzonym w 1958 roku) oraz British Cohort Study (dzieci urodzone w 1970 roku).
Przyglądając się podzbiorowi danych ponad 28 000 osób z tych trzech kohort, w tym tylko uczestnikom, którzy doświadczyli jakiejś formy cierpienia psychicznego w wieku od 23 do 69 lat, naukowcy chcieli stworzyć profil wiekowy problemów emocjonalnych.
Na potrzeby badania, cierpienie psychiczne zostało zdefiniowane w sposób ogólny, obejmując różnorodne formy depresji i lęku, ale nie diagnozując ani nie rozróżniając konkretnych zaburzeń psychicznych.
Połowa życia boli najbardziej
Wyniki wykazały, że we wszystkich trzech kohortach przekrojowy odsetek przypadków zaburzeń psychicznych był najwyższy mniej więcej w połowie życia, osiągając 19,1 procent w wieku 53 lat w grupie urodzonej 1946 roku, 15,2 procent w wieku 50 lat w grupie z 1958 roku i 19,9 procent w wieku 46 lat wśród osób, które urodziły się w 1970 roku. Naukowcy wskazali również, że nasilenie problemów psychicznych w tych trzech grupach następuje po regularnym wzroście psychologicznego napięcia od wczesnych lat dorosłości.
“Ogólnie rzecz biorąc, po uwzględnieniu różnic kohortowych, profil wiekowy zaburzeń psychicznych w dorosłości ma kształt odwróconej litery U, z objawami wzrastającymi od wczesnej do średniej dorosłości, a następnie malejącymi” – wyjaśniają autorzy w swojej pracy, zauważając, że kohorta urodzonego w 1970 roku Pokolenia X wydaje się doświadczać najwyższych wskaźników złego stanu zdrowia psychicznego.
“Pokolenie X weszło na rynek pracy pod koniec lat 80. i na początku lat 90., czyli w okresie recesji i wysokiego bezrobocia, a także trudniej niż wcześniejszym pokoleniom było im zdobyć mieszkania. W rezultacie te szczególne okoliczności mogły mieć trwały wpływ na zdrowie psychiczne tego pokolenia w okresie dorosłości.” – mówi badacz zdrowia populacji UCL George Ploubidis.
Dlaczego problemy psychiczne nasilają się w średnim wieku?
Jeśli chodzi o to, dlaczego problemy ze zdrowiem psychicznym uderzają w nas mocniej w średnim wieku niż we wcześniejszym lub późniejszym życiu, badacze nie są całkowicie pewni, ale podejrzewają, że to wina licznych czynników stresowych, które namnażają się na tym etapie życia.
“W połowie życia zazwyczaj następuje ‘szczyt’ kariery, a dorośli w średnim wieku przejmują coraz większą odpowiedzialność jako ‘decydenci’ w społeczeństwie, czemu jednocześnie towarzyszy ograniczenie czasu wolnego” – pisze zespół naukowców – “Stwierdzono, że osoby w średnim wieku doświadczają spadku jakości i ilości czasu wolnego, a także czasu spędzanego z przyjaciółmi i rodziną, co może przekładać się na gorsze zdrowie psychiczne”.
Ponadto, wiek średni jest często związany ze znaczącymi zmianami w strukturze rodziny – w formie rozwodu, narastających obowiązków rodzicielskich czy konieczności opieki nad starzejącymi się rodzicami.
Biorąc pod uwagę, iż wszystkie dane pochodzą z kohort żyjących w Wielkiej Brytanii w określonym czasie w historii, nie możemy na sto procent założyć, że te same trendy w psychologicznym niepokoju pojawiają się również wśród ludzi z innych miejsc i czasów. Niemniej jednak badanie wydaje się nakreślać w zdrowiu psychicznym zjawisko, któremu powinno się poświęcić więcej badań.