Naukowcy rozszyfrowali 66 gestów szympansów, które są celowo wykorzystywane przez te zwierzęta i które być może mają związek z wczesnym etapem rozwojem ludzkiej mowy. Od prostych wymagań, po bardziej skomplikowane “negocjacje” – za pomocą tych 66 gestów dzikie szympansy potrafią przekazywać sobie 19 informacji. Do takich wniosków badacze doszli po latach nagrywania i śledzenia zachowań szympansów z Ugandy oraz na podstawie badania ponad 5 tys. tego typu gestów. Teraz naukowcy opracowali cały słownik, który zawiera 19 różnych znaczeń. Wyniki obserwacji opublikowano w magazynie “Current Biology“.
Badania prowadziła dr Catherine Hobaite, według której jest to pierwszy dowód na istnienie świadomej komunikacji wewnątrz królestwa zwierząt. Zdaniem badaczki tylko ludzie i szympansy potrafią świadomie przekazywać sobie informacje. – Już od ponad 30 lat wiedzieliśmy, że szympansy by porozumiewać się ze sobą używają gestów. Jednak do tej pory nikt nie wiedział, co te gesty tak naprawdę oznaczają – mówi badaczka.
Wcześniejsze badania wskazywały, że małpy nie tylko potrafią zrozumieć złożone informacje, ale także świadomie posługują się głosem do komunikacji z innym osobnikami. Kluczowa była jednak różnica między dźwiękami a gestami.
Teraz badacze zauważyli, że małpy kierują swoje gesty w kierunku konkretnych osobników i wybierają odpowiedni znak w zależności od tego, czy odbiorca komunikatu patrzy czy nie. Przestają gestykulować, kiedy osiągną oczekiwany efekt. Natomiast kontynuują, jeśli się to nie dzieje lub próbują przekazać informacje w inny sposób. Klepnięcie u szympansów oznacza “przestań”, uderzenie obiektu oznacza “przesuń”, a uniesiona ręka – “chcę to” albo “daj mi to”.
Zdaniem dr Hobaiter podobnie jak w języku ludzi, niektóre gesty u szympansów mają różne znaczenia, ale co najistotniejsze, znaczenie gestów jest takie samo bez względu na to, kto je stosuje. Badania pokazują, że nie tylko człowiek jest gatunkiem zdolnym do komunikacji. Badania są też kolejnym dowodem na to, że szympansy są bliżej spokrewnione z człowiekiem niż z innymi małpami.