Nowa metoda oceny kreatywności, kryjąca się pod nieco zagadkową nazwą Divergent Association Task (DAT), to prosty test, a właściwie – jedno krótkie zadanie. Ważne, aby wykonać je „na surowo” – czyli wiedząc jak najmniej o działaniu testu.
Test kreatywności dla każdego
Zgodnie z zaleceniami autorów testu kreatywności najlepiej będzie, jeśli najpierw wykonacie zadanie (oczywiście jeśli macie na to ochotę), a później wrócicie na Focus.pl, żeby dowiedzieć się, jak to działa.
Zadanie brzmi: „Wypisz 10 słów, które różnią się od siebie tak bardzo, jak to możliwe, we wszystkich znaczeniach i zastosowaniach”.
Zasady testu kreatywności:
- Używaj tylko pojedynczych słów.
- Używaj tylko rzeczowników (np. nazw rzeczy, przedmiotów, pojęć).
- Nie używaj nazw własnych (czyli nazw konkretnych osób lub miejsc).
- Nie używaj specjalistycznego słownictwa (np. terminów technicznych).
- Samodzielnie wymyśl słowa (nie sugeruj się np. przedmiotami w swoim otoczeniu).
Gotowi? Jeśli tak, wejdźcie na www.datcreativity.com, a następnie wróćcie, żeby sprawdzić co oznacza uzyskany przez was wynik. Uprzedzamy, że test jest w języku angielskim. Jego wypełnienie może zająć około 2 minut.
Jak ocenić kreatywność?
Test polega na myśleniu o niepowiązanych ze sobą zjawiskach, rzeczach lub dziedzinach i opiera się na założeniu, że ludzie, którzy są bardziej kreatywni, mają tendencję do poszukiwania bardziej zróżnicowanych pomysłów.
Po wprowadzenia przez użytkownika wymaganych 10 haseł, specjalnie stworzony algorytm ocenia powiązanie każdego ze słów z pozostałymi. Co ciekawe, w badaniu uwzględnianych jest tak naprawdę tylko siedem pierwszych wyrazów. Pozostałe trzy są odrzucane – głównie po to, aby uniknąć powtarzania testu, gdy użytkownik się pomyli (np. zrobi literówkę) lub nie zastosuje się do zasad i posłuży się nazwą własną lub skomplikowaną terminologią.
Powiązanie między wyrazami zostało określone jako „odległość semantyczna”. (Przypomnijmy, że semantyka to dział językoznawstwa, którego przedmiotem jest analiza znaczeń wyrazów). Odległość ta jest obliczana przy użyciu bazy danych opisującej, jak często dane słowa są używane razem w podobnych kontekstach.
Algorytm określa odległość semantyczną dla każdej pary wyrazów i wyraża ją w procentach. I tak słowa „ziemia” i „woda” jako przeciwieństwa będą uznane za blisko związane, a „ziemia” i „tablica” – za słabo związane. Średnia wszystkich wartości daje wynik końcowy, który mówi nam, jak bardzo jesteśmy kreatywni i jak wypadamy na tle innych uczestników.
Jaki uzyskałeś wynik?
Na stronie testu możemy dowiedzieć się, że średni wynik to 78 punktów. Większość ludzi osiąga od 74 do 82 punktów, ale zdarzają się też spore rozbieżności. Najniższy wynik, jaki uzyskał jeden z użytkowników to 24, a najwyższy – 96. Prezentowane wyniki dotyczą analizy odpowiedzi 8914 ochotników.
Chociaż teoretycznie najwyższy możliwy do uzyskania wynik to 200 punktów, to twórcy testu przyznają, że uzyskanie powyżej 100 punktów jest bardzo mało prawdopodobne. Przynajmniej przy pierwszej próbie. W kolejnych – gdy już wiemy, na czym polega zadanie – może poprawić swoja ocenę.
Test DAT jest miarodajnym i uniwersalnym miernikiem kreatywności
Autorzy metody uważają, że DAT jest co najmniej tak dobry, jak inne stosowane obecnie metody oceny kreatywności u ludzi. Wyniki uzyskane przez badanych za pomocą DAT wydają się być zbliżone do tych uzyskanych z użyciem innych, bardziej skomplikowanych narzędzi – podkreślają.
Co więcej, wyniki pokazują, że metoda ta jest skuteczna dla różnych grup demograficznych, dzięki czemu nadaje się do prowadzenia badań na dużą skalę. Kluczową zaletą DAT jest to, że jest prosty i szybki, a także – w przeciwieństwie do innych – nie wymaga oceny przez osobę trzecią.
Za główne ograniczenie testu naukowcy uważają fakt, że nie mierzy on wszystkich aspektów kreatywności. DAT bada rozbieżne myślenie i kreatywność werbalną, ale trudno go odnieść np. do kreatywności plastycznej czy artystycznej. Mimo to autorzy uważają, że pozwala ocenić zdolność rozwiązywania problemów.
Źródła: datcreativity.com, PNAS.