Lekarze z City of Hope w Kalifornii, jednego z najlepszych szpitali na świecie, oferujących pomoc osobom cierpiącym na nowotwory i AIDS, ogłosili, że 68-letni Paul Edmonds jest najstarszą osobą na świecie, której udało się pokonać obie choroby. Jego przypadek pokazuje, że osoby starsze, które otrzymały chemioterapię o zmniejszonej intensywności przed przeszczepem komórek macierzystych z komórkami dawcy opornymi na wirusa HIV, mogą pokonać zarówno nowotwór, jak i wirusa.
Czytaj też: Nowy oręż w walce z HIV. Te komórki potrafią zdziałać cuda – pierwsza pacjentka już wyleczona
Paul Edmonds jest dopiero piątą znaną osobą na świecie, u której potwierdzono remisję zarówno ostrej białaczki szpikowej, jak i wirusa HIV. Do tej pory udawało się to tylko u młodszych pacjentów, a mężczyzna z Kalifornii jest wolny od obu schorzeń już ponad dwa lata. Badania opisane w czasopiśmie New England Journal of Medicine (NEJM) pokazują, jak można walczyć z nowotworami i HIV.
Żył z HIV ponad 31 lat, teraz go nie ma
Paul Edmonds z Desert Springs w Kalifornii przeszedł innowacyjne leczenie polegające na przeszczepie komórek macierzystych z rzadką mutacją genetyczną, homozygotyczną CCR5 Delta 32, dająca odporność na zakażenia HIV. Edmonds jest także osobą, która spośród pięciu znanych pacjentów najdłużej żyła z wirusem w organizmie – ponad 31 lat.
Znany jako “pacjent Miasta Nadziei” Edmonds otrzymał przeszczep w City of Hope 6 lutego 2019 r. i obecnie uważa się go za całkowicie wyleczonego z białaczki. Mężczyzna przestał także przyjmować leki przeciwretrowirusowe na HIV prawie 3 lata temu i będzie oficjalnie uznany za wyleczonego, gdy minie 5 lat.
Prof. Jana K. Dickter z City of Hope, która prowadziła Paula Edmondsa, mówi:
Ten przypadek pokazuje, że możliwe jest osiągnięcie remisji HIV nawet w starszym wieku i po wielu latach życia z wirusem. Co więcej, remisję można osiągnąć stosując schemat leczenia o niższej intensywności niż w przypadku terapii stosowanej u czterech innych pacjentów, u których doszło do remisji z powodu wirusa HIV i raka. W miarę wydłużania się życia osób zakażonych wirusem HIV pojawi się więcej możliwości spersonalizowanego leczenia nowotworów krwi.
Dla lekarzy oznaczało to konieczność dostosowania terapii do wieku pacjenta i czasu trwania zakażenia wirusem HIV. Edmonds otrzymał oparty na chemioterapii schemat przeszczepów o zmniejszonej intensywności opracowany przez City of Hope, który sprawia, że jest on bardziej tolerowany przez starszych pacjentów i zmniejsza ryzyko powikłań związanych z samym zabiegiem.
Kara śmierci i łut szczęścia
Edmonds mówi, że gdy w 1988 r. zdiagnozowano u niego zakażenie wirusem HIV i AIDS, czuł się tak, jakby skazano go na karę śmierci. Przeszedł terapię antyretrowirusową przeciwko wirusowi HIV, która obniżyła poziom wirusa do niewykrywalnego poziomu, ale nie udało mu się osiągnąć całkowitej remisji.
Czytaj też: HIV właśnie pokonany na naszych oczach. Kolejny pacjent wolny od wirusa, ale co to właściwie oznacza?
To zaczęło się zmieniać, gdy mężczyzna zachorował na ostrą białaczkę szpikową (AML). Częścią jego terapii przeciwnowotworowej było przyjmowanie od dawców komórek macierzystych, których dodatkową zaletą było posiadanie mutacji genetycznej powiązanej z opornością na wirus HIV. Występuje ona zaledwie u 1-2 proc. populacji ogólnej, więc znalezienie właściwego dawcy było niesamowitym łutem szczęścia.
Mutacja sprawia, że osoby nią dotknięte są odporne na zakażenie wirusem HIV. CCR5 jest receptorem na komórkach odpornościowych CD4+, a wirus HIV wykorzystuje ten receptor, aby przedostać się do układu odpornościowego i zaatakować go. Jednak mutacja CCR5 blokuje ten szlak, co powstrzymuje replikację wirusa HIV.
U mężczyzny wystąpiły łagodne lub umiarkowane działania niepożądane spowodowane chorobą przeszczep przeciwko gospodarzowi (GVHD), która występuje, gdy limfocyty T dawcy – rodzaj białych krwinek zwalczających infekcję – atakują komórki pacjenta. Edmonds osiągnął także “pełny chimeryzm”, co oznacza, że wszystkie jego komórki macierzyste szpiku kostnego i krwi zostały zastąpione komórkami dawcy.
Paul Edmonds mówi:
Nadal jestem niezmiernie wdzięczny, że City of Hope pomogło w opracowaniu przeszczepów komórek macierzystych dla osób starszych i osób zakażonych wirusem HIV. Wielu lekarzy, naukowców, pielęgniarek, specjalistów z zakresu opieki wspomagającej i innych z City of Hope umożliwiło mi wyleczenie się z białaczki i osiągnięcie remisji wirusa HIV. Nigdy nie będę w stanie im odpowiednio podziękować.
Lekarze z City of Hope nie osiadają na laurach i wykorzystując swoją wiedzę specjalistyczną w zakresie immunoterapii komórkowej, opracowali chimeryczne komórki T CAR (CAR-T) z receptorem antygenu, które mogą namierzać i zabijać komórki zakażone wirusem HIV oraz kontrolować HIV w badaniach przedklinicznych. Oczekuje się, że badanie kliniczne City of Hope z zastosowaniem CAR-T, które może zapewnić pacjentom z HIV supresję wirusa przez całe życie bez terapii przeciwretrowirusowych, rozpocznie się jeszcze w tym roku.