Ten krater skrywa tajemnicę starszą niż dinozaury. Nowe fakty z Australii

Kratery uderzeniowe zarówno na Ziemi, jak i na powierzchni Księżyca czy Marsa stanowią namacalne ślady po kosmicznych zderzeniach. Naukowcy wskazują, że na Ziemię codziennie spada kilkadziesiąt, a czasami nawet kilkaset ton kosmicznych skał. Od czasu do czasu wśród tych skał znajdują się takie, które są w stanie przetrwać lot przez atmosferę i dotrzeć do powierzchni Ziemi. Kiedy taka skała jest wystarczająco masywna, uderzając w Ziemię, może wytworzyć krater uderzeniowy.
Ten krater skrywa tajemnicę starszą niż dinozaury. Nowe fakty z Australii

Nasza wiedza o ewolucji Układu Słonecznego wskazuje, że przyszło nam żyć na Ziemi we względnie spokojnym okresie. Badacze już dawno temu ustalili, że na wczesnym etapie formowania się Ziemi i układu planetarnego w przestrzeni międzyplanetarnej znajdowało się znacznie więcej mniejszych i większych skał, które bezustannie bombardowały wszystkie obiekty planetarne.

Ślady tego burzliwego okresu doskonale widać chociażby na powierzchni Księżyca, która usiana jest mniejszymi i większymi kraterami. Na powierzchni Ziemi takich kraterów jest mniej, głównie dlatego, że wskutek procesów wulkanicznych i aktywnych procesów tektonicznych powierzchnia Ziemi stale ulega odmłodzeniu.

Czytaj także: Dziwaczna dziura z Alaski wymyka się logice. Ten obiekt zadziwia swoim wyglądem

Nie zmienia to jednak tego, że na przestrzeni dekad naukowcy bezustannie odkrywali mniejsze i większe kratery uderzeniowe, z których część powstała w odległej przeszłości. Najstarszy dotąd znany krater uderzeniowy pochodzi sprzed 2,2 miliarda lat.

Teraz jednak sytuacja się zmieniła. Naukowcy z Curtin University zidentyfikowali najstarszy znany krater uderzeniowy na świecie.

Zespół badawczy ze School of Earth and Planetary Sciences na Uniwersytecie Curtin zbadał formacje geologiczne w North Pole Dome w regionie Pilbara w Australii Zachodniej. W toku badań naukowcy odkryli dowody na gigantyczne uderzenie kosmicznej skały, do którego miało dojść w tym miejscu 3,5 miliarda lat temu. Odkrycie to podważa długotrwałe przekonania na temat wczesnego etapu historii planety.

Naukowcy zidentyfikowali krater dzięki obecności stożków uderzeniowych — charakterystycznych struktur skalnych, które powstają tylko pod wpływem ogromnego ciśnienia powstającego podczas uderzenia meteorytu w powierzchnię Ziemi. Formacje te odkryto około 40 kilometrów od Marble Bar w regionie Pilbara. Wstępna analiza formacji wskazuje, że powstały one w momencie, gdy w Ziemię uderzyła skała poruszająca się z prędkością ponad 36 000 km/h. Powstały w tym zdarzeniu krater mógł mieć średnicę nawet 100 kilometrów.

Czytaj także: Ta gigantyczna struktura może być największym kraterem uderzeniowym na Ziemi. Nikt nie zwracał na niego uwagi

Gdybyśmy mieli do czynienia tylko z zapisami geologicznymi na Ziemi, moglibyśmy odnieść wrażenie, że takie uderzenie byłoby czymś wyjątkowym. Wspomniany wcześniej Księżyc dowodzi jednak, że rzeczywistość była inna, i uderzenia masywnych obiektów w Ziemię i Księżyc były czymś normalnym na początkowych etapach historii Ziemi. Odkrycie naukowców z Curtin University dostarcza kluczowych informacji o wczesnej historii Ziemi i dowodzi tego, że na Ziemi wciąż może znajdować się wiele starych kraterów, które czekają na odkrycie.

Badacze wskazują tutaj na coś ciekawego. Otóż takie uderzenia masywnych obiektów w powierzchnię naszej planety mogły stworzyć na niej warunki sprzyjające powstaniu życia.

Wciąż niewiele wiemy o tym konkretnym wydarzeniu, ale może być tak, że było ono ważniejsze dla ewolucji Ziemi, niż się wydaje. Tak silne uderzenie mogło bowiem przyczynić się do rozpoczęcia procesów subdukcji, w których jedna część skorupy ziemskiej wsuwa się pod drugą.

Można się spodziewać, że dalsze badania nowo odkrytego krateru pozwolą naukowcom odkryć więcej informacji o wczesnych etapach formowania się Ziemi i jej interakcji z obiektami przemierzającymi przestrzeń międzyplanetarną.

Radek KosarzyckiR
Napisane przez

Radek Kosarzycki

Redaktor naczelny Focus.pl. Od 2015 r. codziennie pisze o astronomii, astrofizyce i eksploracji przestrzeni kosmicznej.