Parzydełkowce są wyjątkową gromadą zwierząt. Tradycyjnie zalicza się je wraz z żebropławami do jamochłonów. Jako jedna z pierwszych w historii geologicznej gromad zaczęła szybko się rozwijać i rozdzielać na wiele mniejszych grup. W kambrze, czyli około 500 mln lat temu, była to już dość różnorodna grupa organizmów. Przypomnijmy, że do parzydełkowców należy wiele morskich zwierząt takich jak koralowce i meduzy. Te drugie niedawno przykuły uwagę naukowców.
Na łamach czasopisma The Royal Society Publishing: Biological Sciences pojawiła się praca naukowa badaczy z Uniwersytetu w Toronto (Kanada), w której opisano najstarszą makroskamieniałość meduzy. Specjalnie uściślono, że mowa o okazie w skali makro, ponieważ dotychczas odkrywano w zapisie kopalnym liczne osobniki z kladu Medusozoa, ale były one dostrzegalne tylko pod mikroskopem.
This discovery unambiguously shows that large, swimming jellyfish with a typical saucer or bell-shaped body had already evolved more than 500 million years ago. ?
Burgessomedusa fossils are exceptionally well preserved at the Burgess Shale, as jellyfish are roughly 95% water. pic.twitter.com/YsBB7aB9LZ
— Royal Ontario Museum (@ROMtoronto) August 2, 2023
Skamieniałość meduzy ukazuje, jak wyglądały drapieżniki kambru
W przypadku tego odkrycia mamy do czynienia z czymś naprawdę imponującym. Skamieniałość pochodzi z formacji łupków z Burgess, której odsłonięcie znajduje się w kamieniołomie Raymonda w kanadyjskiej prowincji Kolumbii Brytyjskiej. Łupki z Burgess są niesamowitą formacją geologiczną rozciągającą się w Górach Skalistych na długości 50 kilometrów i o miąższości 160 metrów.
Czytaj też: Ma 95 milionów lat, choć czas jej prawie nie naruszył. Paleontolodzy trafili na cenną skamieniałość
Tutejsze czarnoszare łupki mułowcowe są osadami morskimi, w których dynamicznie grzebane były liczne organizmy. Formację wyróżnia mnogość doskonale zachowanych skamieniałości. Jest ona jednym z najlepszych stanowisk do badania paleoekologii kambru – pierwszej epoki ery paleozoicznej.
Odkrytą w łupkach meduzę nazwano Burgessomedusa phasmiformisgen. Jej opis opiera się na 182 skamieniałościach. Parzydełkowiec za życia dorastał do 20 centymetrów, posiadał prostopadłościenny parasol i ponad 90 macek. Kambryjska meduza potrafiła swobodnie pływać w toni wodnej i prowadziła drapieżny tryb życia. Zdaniem naukowców oprócz słynnego pancernego Anomalocaris należała do głównych drapieżników w morskiej toni wodnej.
Formacja łupków z Burgess, chociaż badana przez naukowców od wielu dekad, wciąż przynosi nowe odkrycia. Jak się okazuje, jeszcze wiele niewiadomych kryje świat zwierząt kambryjskiej epoki.