Badacze z trzech czołowych uniwersytetów – Rochester, Yale i Princeton – dokonali rewolucyjnego kroku w neurobiologii, opracowując metodę, która pozwala “zapisać” nowe umiejętności w mózgu bez potrzeby tradycyjnego uczenia czy praktyki. Dzięki technologii obrazowania aktywności neuronalnej w czasie rzeczywistym i mechanizmowi neurofeedback, możliwe jest manipulowanie aktywnością mózgu w taki sposób, że proces nauki staje się niemal automatyczny i bezwysiłkowy. Zupełnie jak w kultowym “Matriksie”.
Wiedza zapisywana w mózgu jak na dysku twardym
Metoda opiera się na wykorzystaniu funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI), który pozwala na precyzyjne monitorowanie aktywności mózgowej. Uczestników badania umieszczono w skanerze fMRI i pokazywano im abstrakcyjne kształty na ekranie. Ich zadaniem było “zatrzymanie ruchu” tych kształtów tylko za pomocą swoich myśli.
Czytaj też: Ludzki mózg działa na granicy chaosu. To fizyczny ewenement
Nieświadomi tego połączenia, uczestnicy mieli za zadanie dopasowanie aktywności mózgu do wcześniej zdefiniowanego wzorca, który odpowiadał nowej kategorii wizualnej. Gdy to osiągali, ruch na ekranie zatrzymywał się. Dzięki mechanizmowi feedbacku, naukowcy “rzeźbili” aktywność mózgu uczestników, kierując ją do nowego wzorca bez żadnej świadomej nauki czy instrukcji.
Dr Coraline Iordan z University of Rochester mówi:
Nie tylko przesuwamy skomplikowane wzorce w mózgu w stronę znanych form, ale po raz pierwszy bezpośrednio zapisaliśmy nowy wzorzec w mózgu i zmierzyliśmy jego wpływ na zachowanie uczestnika.
Wyniki badania pokazują, że mózg potrafi przyswajać nowe wzorce wizualne bez konieczności świadomego uczenia się. Uczestnicy wchłonęli informacje o nowych kategoriach wizualnych bez nawet wiedzy, że te kategorie istniały. To oznacza, że aktywność neuronalna sama w sobie może “zapisywać” umiejętności bez tradycyjnej edukacji czy świadomego wysiłku.
Dr Jonathan Cohen z Princeton University powiedział:
Odwróciliśmy proces nauki, ucząc mózg rzeczy, które wprowadziły informacje w sposób pośredni, nawet jeśli uczestnicy nigdy nie otrzymali tych informacji wprost.
Badacze wskazują na ogromne możliwości, jakie daje ta technologia. Może ona znacząco przyspieszyć proces nauki, szczególnie dla osób z trudnościami edukacyjnymi. Dzięki technologii neurofeedbacku można również wspierać rehabilitację pacjentów po udarach, odbudowując funkcje mózgowe.
Dr Nicholas Turk-Browne z Yale University podsumował:
To badanie stanowi jedno z najsilniejszych dowodów na skuteczność treningu mózgu przy użyciu fMRI w czasie rzeczywistym. W przyszłości może to wpłynąć na rozwój interfejsów mózg-komputer i nowe metody interwencji klinicznych.
Choć technologia jest wciąż na wczesnym etapie rozwoju, jej odkrycia oznaczają znaczący krok w zrozumieniu neuroplastyczności – zdolności mózgu do dostosowywania się do nowych informacji i doświadczeń. Kolejne badania będą potrzebne, aby zbadać długoterminowe efekty tej metody i optymalizować jej zastosowanie w praktyce klinicznej i edukacyjnej.