Minóg trójzębny (Entosphenus tridentatus) należy do bezżuchwowców, prymitywnych, pozbawionych szczęk kręgowców wodnych, które wyewoluowały ponad 450 milionów lat w okresie ordowiku. Na całym świecie żyje ok. 40 gatunków minogów, które kształtem przypominają węgorze. Były one na Ziemi na długo przed pojawieniem się dinozaurów, a nawet drzew – przetrwały co najmniej cztery masowe wymierania.
Minóg trójzębny to organizm nietypowy i naprawdę stary
Minoga trójzębnego można by uznać za żywą skamieniałość, biorąc pod uwagę jego wiek i fakt, że nie zmienił się na przestrzeni milionów lat. To organizmy pozbawione kości, a ich szkielety zbudowane są w całości z chrząstki. Zamiast szczęki mają przyssawkę otoczoną zębami, której używają do chwytania ofiary i wysysania krwi oraz płynów ustrojowych.
Czytaj też: Ta ryba to prawdziwa rzadkość. Na jej zdjęcie czekaliśmy aż 25 lat
Samice składają do 200 000 jaj w gniazdach, które wysiadują w słodkiej wodzie przez trzy do czterech tygodni. Po wykluciu się larwy zakopują się w osadzie i pozostają zakopane nawet przez dziesięć lat. Pojawiają się jako młode osobniki i migrują w dół rzeki do oceanu w celu pożywienia, a kilka lat później wracają do siedlisk słodkowodnych, aby się rozmnażać. Dorosłe osobniki, które dorastają do 84 centymetrów długości, mogą podróżować setki kilometrów w głąb lądu w poszukiwaniu idealnego miejsca na tarło i wylęg.
Organizm ten przechodzi szereg zmian w wyglądzie i fizjologii, które pozwalają mu przetrwać zmianę zasolenia – takie metamorfozy nie są obserwowane w przyrodzie często. Minogi przetrwały przez te wszystkie lata nie bez powodu – spełniają ważną rolę w ekosystemach, gdzie żywią się nimi ptaki, ssaki i inne ryby.
Mięso minoga trójzębnego jest tłuste i pożywne – spożywane zarówno świeże, jak i wędzone. Zawiera nawet 4 razy więcej kwasów omega-3, których tak bardzo poszukujemy np. w łososiach. Olej minogów jest używany w badaniach naukowych – stanowi źródło witamin i antykoagulantów.
Czytaj też: Najbardziej niezwykła ryba na świecie może sama “zrobić sobie zdjęcie”. Jej skóra skrywa wielką tajemnicę
Rdzenne plemiona amerykańskie zamieszkujące wybrzeże Pacyfiku i Wyżynę Kolumbii od wielu wieków poławiały minogi trójzębne (zwane ksuyas lub asum) w celach konsumpcyjnych, obrządkowych oraz medycznych. Leczniczy olej zbierany z minoga w trakcie suszenia był stosowany podczas kąpieli do smarowania skóry lub schorowanych części ciała, a także dla wzmocnienia włosów i leczenia bólu w uszach.