Kim był Michał Korybut Wiśniowiecki? Choć monarcha ten podczas elekcji promowany był jako król-Piast, tak naprawdę Wiśniowieccy byli rusko-litewskim rodem, według niektórych badaczy spokrewnionym z bratem Władysława Jagiełły. To nie talenty polityczne, ale niechęć do zagranicznych dynastii zaważyły o wyborze Wiśniowieckiego na króla. Niestety, władca nie potrafił odnaleźć się w tej roli. Podczas swojego krótkiego panowania musiał mierzyć się z licznymi atakami ze strony opozycji, która dążyła do zmiany na polskim tronie. Do najzagorzalszych przeciwników króla należał hetman Jan Sobieski.
Michał Korybut Wiśniowiecki – biografia
Rodzice
Rodzicami przyszłego króla Polski byli wojewoda ruski Jeremi Wiśniowiecki i Gryzelda Konstancja Zamoyska. Para najprawdopodobniej poznała się we wrześniu 1637 roku, podczas koronacji królowej Cecylii Renaty, pierwszej żony Władysława IV. W tym samym roku w grudniu Jeremi Wiśniowiecki i Gryzelda pobrali się w katedrze lwowskiej. Ich jedyny syn, Michał Tomasz Wiśniowiecki przyszedł na świat w 1640 roku w Białym Kamieniu. Co do dokładnego dnia jego urodzin, w źródłach pojawiają się różne opcje, jednak najbardziej prawdopodobną datą jest 31 maja.
Dzieciństwo i młodość
Pierwsze lata życia upłynęły przyszłemu władcy beztrosko w Zamościu, gdzie mieszkał u swojej babki, Katarzyny z Ostrogskich Zamoyskiej. Trudne czasy dla rodziny nadeszły wraz z powstaniem Chmielnickiego. Wiśniowieccy musieli opuścić swoje dobra, popadli w ogromne długi, a w 1651 roku Jeremi zmarł w obozie pod Pawołoczą. Opiekę nad młodym Michałem przejął biskup Karol Ferdynand Waza, a po jego śmierci sama para królewska – Jan Kazimierz i Ludwika Maria Gonzaga, którzy zadbali o jego wszechstronne wykształcenie.
Małżeństwo
Michał Korybut Wiśniowiecki wstąpił na tron polski jako kawaler. Zawarcie przez niego małżeństwa stało się ważną sprawą, w której widziano zapewnienie Rzeczpospolitej silnego sojusznika. Kandydatek było wiele, ostatecznie wybór padł na Eleonorę Habsburżankę, co wywołało sprzeciw wśród niektórych opozycjonistów. Król jednak nie ustąpił w tej kwestii. Ślub odbył się 27 lutego 1670 roku na Jasnej Górze. Para królewska była ze sobą szczęśliwa, nie doczekali się jednak potomka. Eleonora dwa razy była w ciąży, jednak w obu przypadkach zakończyły się one poronieniem. Ponieważ Michał Korybut nie miał dzieci, ani nie słyszało się żadnych plotek o jego romansach, złośliwi podejrzewali go o homoseksualizm.
Panowanie Michała Wiśniowieckiego
Elekcja
Elekcja Michała Korybuta miała miejsce 19 czerwca 1669 roku. Do wyboru mało dotąd znaczącego księcia przyczyniła się niewątpliwie sława jego ojca, jednak tym, co przeważyło, była niechęć polskiej szlachty do cudzoziemskich kandydatów. Pomysł elekcji króla-Piasta, czyli Polaka, spotkał się z dużym poparciem. Co więcej obsadzenie na tronie młodego, małomównego i niedoświadczonego Wiśniowieckiego, było świadomym posunięciem szlachty, która czuła, że nowy król nie będzie zagrożeniem dla ich wolności. Kilka miesięcy po elekcji, we wrześniu Michał Korybut został koronowany na Wawelu.
Panowanie
Michał Korybut Wiśniowiecki był królem Polski jedynie przez cztery lata. W chwili objęcia przez niego tronu, sytuacja w kraju była bardzo trudna. Sprawy nie ułatwiała przeciwna władcy część szlachty, która zrywała sejmy, powodując paraliż państwa. Wiśniowiecki dał się poznać jako nieudolny polityk, bierny i ulegający wpływom różnych doradców, a w szczególności podkanclerzego koronnego Andrzeja Olszowskiego.
Kwestia turecka
Największą porażką za czasów panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego był najazd tureckiego sułtana Mahmeda IV, w wyniku którego Rzeczpospolita straciła Kamieniec Podolski. Niekorzystny traktat podpisany w Buczaczu oddawał Turkom województwa podolskie i bracławskie, a także resztki województwa kijowskiego. Co więcej Polska stała się lennikiem Imperium Osmańskiego i musiała płacić Turcji roczny haracz.
Choroba i śmierć
Choroba
Michał Korybut Wiśniowiecki cierpiał na dolegliwości żołądkowe. I choć dziś trudno dokładnie stwierdzić, jaki był ich charakter, władca ten znany był z obżarstwa i pijaństwa, które jak twierdzą niektórzy wpędziło go do grobu. Krążą legendy o tym, że kiedyś zjadł tysiąc pomarańczy przysłanych z Gdańska. I choć historia ta jest mocno przesadzona, faktem jest, że król miał znaczą nadwagę i nie znał umiaru. Wiele wskazuje na to, ze mógł mieć wrzody żołądka, niektórzy spekulują, że być może miał też cukrzycę.
Śmierć
Wbrew zaleceniom lekarzy w 1673 roku Michał Korybut Wiśniowiecki wyruszył na wyprawę do Lwowa. Podczas podróży dopadł go ból głowy, kłucie w bokach i ogólne osłabienie. Przez kilka dni konał w męczarniach. Zmarł 10 listopada w pałacu arcybiskupim we Lwowie. Jako przyczynę śmierci podaje się spożycie zbyt dużej ilości owoców, które przyczyniły się do pęknięcia wrzodów i perforacji jelita. Pojawiły się jednak także podejrzenia, że władca został otruty, a według niektórych przekazów zadławił się kiszonym ogórkiem.
Pochówek
Serce Michała Korybuta zostało pochowane w klasztorze kamedułów na warszawskich Bielanach, a wnętrzności króla wmurowano w ściany katedry łacińskiej we Lwowie. 31 stycznia 1676 roku Michała Korybuta Wiśniowieckiego pochowano w podziemiach katedry na Wawelu, gdzie spoczywają też inni królowie Polski. Tego samego dnia odbył się tam także pogrzeb sprowadzonego z Francji Jana Kazimierza oraz koronacja Jana III Sobieskiego.
Michał Korybut Wiśniowiecki – ciekawostki
Władca w literaturze
Postać Michała Korybuta Wiśniowieckiego pojawia się w sienkiewiczowskiej Trylogii, a konkretnie w Panu Wołodyjowskim. Utworem w całości poświęconym panowaniu tego króla jest powieść historyczna Józefa Ignacego Kraszewskiego, zatytułowana Król-Piast.
Poliglota
Michał Korybut Wiśniowiecki podobno już od dziecka wykazywał wielki talent do nauki języków. Do legendy przeszła historia, o tym jak to w wieku sześciu lat powitał po łacinie króla Władysława IV, który odwiedził dobra Wiśniowieckich. Dzięki licznym podróżom przyszły król rozwijał swoje zdolności. Biegle władał niemieckim i czeskim, znał też łacinę, włoski, hiszpański, francuski tatarski i turecki. Jednak jak złośliwie stwierdził historyk Konopczyński, król znał osiem języków, a w żadnym nie miał nic ciekawego do powiedzenia.
Wizerunek
Michał Korybut Wiśniowiecki nie należał do najprzystojniejszych. Upodobał sobie zachodni styl ubierania, który miał maskować niedoskonałości jego figury. Ponieważ już w młodości wyłysiał, nosił wielką perukę, która przy jego krępej budowie i niskim wzroście wyglądała nieco karykaturalnie. Właśnie z tego powodu Jan Sobieski w swoich listach nazywał Wiśniowieckiego „małpą”.