Pytanie, czy mózgi kobiet i mężczyzn się różnią, oraz czy nasza płeć biologiczna determinuje nasz sposób myślenia albo postrzeganie świata, jest jednym z tych, na które niezwykle trudno odpowiedzieć. A poszukiwania tej odpowiedzi często budzą kontrowersje.
Zamiast więc starać się odpowiedzieć na ogólne pytanie, warto przyjrzeć się szczegółowo różnym procesom myślowym. Naukowcy z University of Sydney Business School postanowili sprawdzić, jak podejmujemy decyzje i jakich wyborów dokonujemy, oraz czy ma to związek z naszą płcią.
– Odkryliśmy, że mężczyźni znacznie częściej niż kobiety znajdowali się na krańcach spektrum zachowań: albo działali bardzo samolubnie albo bardzo altruistycznie, byli bardzo ufni albo bardzo nieufni, bardzo uczciwi albo bardzo niesprawiedliwi, bardzo śmiali albo bardzo ostrożni w podejmowaniu ryzyka – wylicza prof. Stefan Volk, główny autor badania.
Mężczyźni częściej popadają w skrajność
W ramach nowego badania prof. Volk współpracował z międzynarodowym zespołem, aby zbadać potencjalne różnice między płciami w kilku aspektach. Pod lupę wzięto poziom altruizmu badanych, umiejętność współpracy, zdolność do zaufania, uczciwość, skłonność do ryzykownych decyzji ekonomicznych oraz skupienie na działaniach w czasie: krótkoterminowych lub długoterminowych.
Prof. Volk wyjaśnia, że różnice w podejmowaniu decyzji i działań między płciami są trudne do wykrycia w badaniach koncentrujących się na „przeciętnych zachowaniach” i dlatego w większości dotychczasowych analiz pozostawały niezauważalne. Dopiero skupienie się na ekstremalnych zachowaniach pozwala odnotować, że istnieje pewna rozbieżność między mężczyznami i kobieta – twierdzi Volk.
Analiza danych ankietowych zgromadzonych od 50 tysięcy uczestników pokazała, że mężczyźni częściej byli skłonni do podejmowania skrajnych decyzji niż kobiety – wynika z badania, opublikowanego właśnie na łamach „Proceedings of the National Academy of Sciences”.
Jak kontrolować ekstremalne decyzje?
To drugie tego typu badanie autorstwa Volka na temat większej zmienności mężczyzn (czyli tendencji do obierania bardziej skrajnych postaw). Pierwszy został opublikowany niedawno w innym prestiżowym czasopiśmie psychologicznym – „Psychological Science”.
To wcześniejsze badanie obejmowało dwie analizy badań dotyczących podejmowania decyzji ekonomicznych oraz zdolności do współpracy w ramach organizacji społecznych. Łącznie objęło ponad 20 000 uczestników. „Stwierdziliśmy, że obie płcie nie różnią się pod względem średniego poziomu współpracy, ale mężczyźni znacznie częściej zachowują się samolubnie lub altruistycznie, podczas gdy kobiety są bardziej skłonne do przyjmowania postaw umiarkowanych” – napisano w podsumowaniu badania.
Odkrycie tej różnicy skłoniło profesora Volka do przeprowadzenia kolejnych badań. Psycholog sądzi, że wyniki mogą wpłynąć choćby na uregulowanie ekstremalnych zachowań rynkowych, takich jak niedawna głosna akcja GameStop na Reddicie.
Ewolucja wszystko wyjaśnia
Autor badań sugeruje, że odkryte przez niego różnice mogą mieć korzenie ewolucyjne. – Mężczyźni musieli odejść od średniej, aby wyróżnić się i być dla kobiet atrakcyjnymi partnerami do reprodukcji, podczas gdy kobiety były w stanie przyciągać partnerów seksualnych bez odchodzenia od średniej – sugeruje Volk.
Istnieje też alternatywne wyjaśnienie męskiej skłonności do skrajności, ale skupiające się na ograniczaniu kobiecych skłonności do podejmowania równie odważnych i ryzykownych decyzji.
– Wyjaśnieniem mogą być normy i oczekiwania dotyczące akceptowalnego zachowania przypisanego do danej płci oraz fakt, że ekstremalne zachowania mężczyzn są wzmacniane społecznie – dodaje profesor.
Źródło: PNAS, Psychological Science