Badanie przeprowadzono pod kierunkiem naukowców z Politechniki Drezdeńskiej w Niemczech, ale swój udział w nim miała też Polka – Agnieszka Sorokowska z Uniwersytetu we Wrocławiu.
Badacze odkryli, że węch matek jest niezwykle wrażliwy na zmiany w zapachu dzieci. W badaniu udział wzięły 164 kobiety. Ochotniczkom „zaprezentowano” próbki zapachu ciała ich własnych dzieci oraz czworga dzieci niespokrewnionych z nimi, ale odpowiadających im płciowo, w wieku od niemowlęctwa do 18 roku życia.
Za nośniki próbek zapachu posłużyły bawełniane koszulki i body, w których dzieci spały przez jedną noc.
Dr Laura Schafer, główna autorka badań, powiedziała, że wyniki pozwalają stwierdzić, że zapach jest ważnym czynnikiem wpływającym na relacje matka-dziecko. – Badanie pokazuje znaczenie zapachu dla przywiązania i troski – wyjaśniła.
Około 64 procent matek było w stanie prawidłowo zidentyfikować etap rozwoju dziecka, do którego należała wąchana przez nie koszulka. Odsetek prawidłowych odpowiedzi był wyższy, gdy chodziło o dzieci i młodzież przed okresem dojrzewania.
W przypadku dzieci w trakcie dojrzewania bądź już po tym okresie, odpowiedzi badanych kobiet nie były tak dokładne.
Badane mamy zgodnie uznały, że zapach młodszych dzieci odbierają jako przyjemniejszy niż dzieci starszych, które weszły już w okres dojrzewania. Zdaniem zespołu badawczego, problem z węchową identyfikacją dziecka, które przeszło już okres dojrzewania „może być interpretowana jako mechanizm oderwania się”.
– To wtedy dziecko staje się bardziej niezależne – powiedziała Schafer.
Węch kluczowy dla więzi z dzieckiem?
Zespół nadal bada wpływ zapachu ciała na psychologiczne relacje między matką a dzieckiem. Eksperci twierdzą, że ich odkrycie może mieć długoterminowe implikacje kliniczne, w tym pomagać matkom, które mają trudności z nawiązaniem więzi ze swoim dzieckiem po porodzie.
Badania sugerują, że zapach ciała dziecka przekazuje wskazówki dotyczące etapu jego rozwoju. Jednak to, w jaki sposób ludzki nos jest w stanie wywęszyć tę informację, pozostaje tajemnicą, ponieważ poziom hormonów wydaje się nie mieć wpływu na to, jak matka rozpoznaje etap rozwojowy dziecka.
W podobnym badaniu przeprowadzonym przez japoński zespół stwierdzono, że zapach dziecka jest kluczem do pomocy kobietom w poradzeniu sobie z napiętymi pierwszymi miesiącami macierzyństwa. Poród wpływa na kobiecy mózg, więc zapach niemowlęcia uaktywnia tę część, która sprawia, że stajemy się bardziej emocjonalni i troszczymy się o innych.
W innym badaniu przeprowadzonym przez kanadyjskich naukowców stwierdzono, że zapach dziecka podnosi również poziom dopaminy, przekaźnika przyjemności w centrum mózgu. Zapach może wywoływać te same efekty, co dobre jedzenie, a nawet seks.