Przepaść Hranicka jest czeską jaskinią znajdująca się w kraju ołomunieckim. Do granicy z Polską jest tutaj zaledwie 75 kilometrów. Jest to krasowa jaskinia, której zewnętrzną część stanowi kilkudziesięciometrowy suchy lej. Na jego dnie zaczyna się podwodna część jaskini, która jest wypełniona wysokonasyconą wodą mineralną z kwasem węglowym mogący nawet powodować poparzenie skóry.
Czytaj też: Zbadali jaskinie lodowe w najwyższych górach Europy. Takich zmian od 2000 lat jeszcze nie widzieli!
O rekordowej głębokości Przepaści Hranickiej nie było wiadomo aż do 2016 roku, kiedy to 27 września polski nurek Krzysztof Starnawski ustalił nową głębokość jamy aż na 404 metry. Pierwsze 200 metrów pod wodą Polak zbadał samodzielnie, a następnie za pomocą specjalnego robota dokonał pomiarów na dalszej głębokości. Jak się okazało, robot nie dotknął dna, a naukowcy szacują, że jaskinia może się ciągnąć nawet kilometr w głąb.
Maszyna zeszła na rekordową głębokość. Przepaść Hranicka w Czechach jeszcze nie całkiem odkryta
W 2022 roku został pobity rekord Starnawskiego. Międzynarodowy zespół badaczy pod kierownictwem ekspertów z Portugalii za pomocą robota UX-1Neo zszedł na głębokość 450 metrów, czyli ustanowił nowy rekord dla najgłębszej podwodnej jaskini na świecie.
UX-1Neo jest nowoczesnym robotem działającym autonomicznie lub sterowanym przez człowieka. Maszyna dostarczyła m.in. pierwszych map jaskini, których poprzednie sondy nie były w stanie wykonać.
Jak twierdzą twórcy, robot jest najbardziej zaawansowanym technologicznie pojazdem podwodnym dedykowanym do eksploracji jaskiń. Jest lekki i kompaktowy, ale na jego wyposażeniu jest solidna maszyneria: sonary, kamery, silniki odrzutowe, oświetlenie, systemy pływające. UX-1Neo jest nowszą wersją swojego poprzednika – obydwa modele UX-1 powstały w ramach projektu UNEXMIN współfinansowanego ze środków unijnych.
Czytaj też: Jaskinie starsze niż sądzono. To w nich kryje się rozwiązanie zagadki dotyczącej gigantycznych gatunków
Póki co w obecnych warunkach maszyna była w stanie zejść na głębokość 450 metrów, co i tak jest już olbrzymią wartością. Przepaść Hranicka nadal pozostawia wiele niewiadomych co do jej dalszego przebiegu. Miejmy nadzieję, że kolejne ekspedycje naukowców pokażą, czy faktycznie czeska jama sięga aż kilometr pod ziemię.