Specjaliści NASA przy współpracy z europejskimi i japońskimi astronomami po raz pierwszy uzyskali szczegółową mapę temperatur wewnątrz Wielkiej Czerwonej Plamy – najsławniejszego obiektu znajdującego się w atmosferze Jowisza. Pomiarów dokonano za pomocą teleskopu VLT Europejskiego Obserwatorium Południowego ESO i dwóch ośmiometrowych teleskopów Gemini South w Chile i Subaru na Hawajach. Zgodnie z informacjami ESO najbardziej czerwone obszary plamy są stosunkowo ciepłym jądrem sztormu, okrążonym przez zimniejsze wiry zewnętrzne. Poprzednie badania Małej Czerwonej Plamy wykazały, że na jej powierzchni wieją niezwykle gwałtowne wiatry.
Zainstalowany na VLT instrument VISIR (VLT Imager and Spectrometer for mid Infrared) pozwolił na sporządzenie mapy temperatur, a także na ustalenie dystrybucji amoniaku i aerozoli zarówno w samej plamie, jak i na jej granicach. Pomoże to w zrozumieniu dynamiki gazów w Wielkiej Czerwonej Plamie, a tym samym w zrozumieniu przyczyn jego długotrwałej stabilności. Ten sławny obiekt ma średnicę trzy razy większą niż średnica naszej planety, a średnia temperatura jego powierzchni to -160 stopni Celsjusza. Na zdjęciu widoczne są ciemne obszary na skraju huraganu. Są to miejsca, w których gazy opadają w głąb Jowisza.
Jednym z najbardziej intrygujących szczegółów jest najbardziej jasna, pomarańczowo-czerwona część plamy, której temperatura jest 3-4 stopnie wyższa, niż temperatura otaczającego ją obszaru. Ta różnica temperatur wydaje się niewielka, jednakże to właśnie dzięki niej cyrkulacja gazowego sztormu podczas przemieszczania się od brzegów w stronę centrum zmienia się z kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara na kierunek zgodny z ruchem wskazówek zegara.
Po raz pierwszy naukowcy stwierdzili ścisły związek pomiędzy temperaturą, wiatrem, ciśnieniem, składem chemicznym, a kolorem Wielkiej Czerwonej Plamy. Jej kolor jest uzależniony od zmian warunków atmosferycznych w sercu cyklonu. Artykuł naukowców zostanie opublikowany w magazynie Icarus. jsl
źródło: www.eso.org