Łysienie plackowate to choroba autoimmunologiczna, która objawia się niejednolitą lub całkowitą utratą włosów na skórze głowy, twarzy lub ciele. Jej dokładne przyczyny nie są znane, ale wiadomo, że rozwija się, gdy układ odpornościowy atakuje mieszki włosowe organizmu, powodując wypadanie włosów.
Czytaj też: Łysienie bez tajemnic. Wiemy, jak przeciwdziałać utracie włosów
Choroba dotyka ok. 150 mln ludzi na całym świecie – w każdym wieku, każdej płci, rasy czy pochodzenia etnicznego. Prawie 20 proc. osób z łysieniem plackowatym diagnozuje się przed 18. rokiem życia, ale do tej pory niewiele można było z tym zrobić. Wkrótce może się to zmienić dzięki opracowanemu przez firmę Pfizer preparatowi Litfulo (ritlecitinib), który właśnie został zatwierdzony przez FDA do leczenia łysienia plackowatego. Terapia jest pierwszą i jedyną, z której mogą korzystać osoby nastoletnie, powyżej 12. roku życia.
Dr Brittany Craiglow, adiunkt w dziedzinie dermatologii w Yale School of Medicine, mówi:
Podczas gdy objawy łysienia plackowatego mogą zacząć pojawiać się u pacjentów w każdym wieku, większość ludzi zaczyna wykazywać objawy w wieku kilkunastu lat. Litfulo to szczególnie ważna opcja terapeutyczna dla młodszych pacjentów ze znaczną utratą włosów, którzy często nie mogą ukryć objawów choroby.
Litfulo na łysienie plackowate już od 12. roku życia
Litfulo, czyli tak naprawdę ritlecitinib, jest nieodwracalnym inhibitorem kinazy janusowej 3 (JAK3) oraz kinazy tyrozynowej ulegającej ekspresji w rodzinie kinaz raka wątrobowokomórkowego (TEC). Wcześniejsze badania wykazały, że ritlecitinib może poprawiać funkcjonowanie pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) i charakteryzuje się dobrym profilem bezpieczeństwa. Teraz okazuje się, że preparat jest skuteczny także w przypadku innej choroby autoimmunologicznej, czyli łysienia plackowatego.
W niedawnym badaniu klinicznym Litfulo wzięło udział ponad 700 pacjentów z łysieniem plackowatym z 18 krajów. Każdy uczestnik doświadczył utraty włosów na połowie skóry głowy przez mniej niż dziesięć lat, a połowa grupy doświadczyła całkowitej utraty włosów na skórze głowy.
Czytaj też: Eksperymentalny lek hamuje utratę wzroku. Ważny szczególnie dla jednej grupy osób
W porównaniu z tymi, którzy przyjmowali placebo, osoby, którym podawano 50 mg Litfulo dziennie, wykazywały znaczny odrost włosów. W sumie około 23 proc. pacjentów leczonych ritlecitinibem przez sześć miesięcy wykazało 80 proc. lub więcej pokrycia włosów na skórze głowy w porównaniu do 1,6 proc. tych, którzy przyjmowali placebo. Wyniki opublikowane w czasopiśmie The Lancet wskazują, że lek jest najskuteczniejszy we wczesnych stadiach łysienia, dlatego dobrze go zastosować, gdy tylko pojawią się pierwsze symptomy choroby.
Dokładny mechanizm ritlecitinibu nie jest znany, ale eksperci sugerują, że przywrócona zostaje równowaga immunologiczna. Pacjenci przyjmujący ten preparat mogą być jednak bardziej podatni na infekcje i stany zapalne. Przeprowadzone badania kliniczne stwierdziły, że potencjalne działania niepożądane są minimalne i możliwe do opanowania.
Nicole Friedland, CEO National Alopecia Areata Foundation (NAAF), mówi:
Ludzie żyjący z łysieniem plackowatym są często źle rozumiani, a ich doświadczenia są często bagatelizowane jako „tylko włosy”. Jest to jednak poważna choroba autoimmunologiczna, która może mieć znacznie negatywny wpływ poza objawami fizycznymi. Uważamy, że zatwierdzenie Litfulo jest znaczącym postępem w leczeniu łysienia plackowatego, szczególnie u nastolatków. To ekscytujące widzieć, jak coraz więcej metod leczenia zatwierdzonych przez FDA staje się dostępnych dla tej społeczności.
Ritlecitinib będzie dostępny dla pacjentów z łysieniem plackowatym jako bardzo pilna alternatywa. Jego zatwierdzenie przez FDA daje nadzieję, że wkrótce będzie dostępny także w krajach Unii Europejskiej, w których łysienie plackowate także jest poważnym problemem.