Lot na Marsa. Będzie poważny problem z przeterminowanymi lekami

Możemy śmiało założyć, że XXI wiek to ten wiek, w którym pierwszy człowiek stanie na powierzchni Marsa. W trzeciej dekadzie XXI wieku jesteśmy aktualnie świadkami powstawania rakiet, które w najbliższych dekadach będą w stanie bezpiecznie dostarczyć ludzi na Czerwoną Planetę i przywieźć ich stamtąd z powrotem na Ziemię. Myli się jednak ten, komu się wydaje, iż od tego celu dzieli nas jedynie stworzenie odpowiednich rakiet.
Lot na Marsa. Będzie poważny problem z przeterminowanymi lekami

O ile bowiem Księżyc (na którego powierzchnię człowiek dotarł już ponad 50 lat temu) znajduje się około 360 000 km od Ziemi, o tyle Mars w najbardziej optymalnej konfiguracji znajduje się ponad 56 milionów kilometrów od Ziemi. Siłą rzeczy, jeżeli wybierzemy najlepszy moment do realizacji marsjańskiej misji załogowej to podróż w stronę Marsa, pobyt na jego powierzchni i powrót na Ziemię potrwa co najmniej około trzech lat.

Wyprawa na Marsa będzie zatem wiązała się z zupełnie innymi wyzwaniami niż dotychczasowe i zarazem zbliżające się wyprawy na Księżyc.

Czytaj także: Jak podróż na Marsa wpłynie na ludzi?

Astronauci przemierzający przestrzeń międzyplanetarną w czasie trwającej około ośmiu miesięcy podróży będą wystawieni na spore ilości promieniowania kosmicznego oraz bardzo energetycznego promieniowania galaktycznego. Po wylądowaniu na powierzchni Marsa sytuacja zasadniczo się nie zmieni. Mars wszak posiada bardzo rzadką atmosferę oraz nie posiada własnego pola magnetycznego, przez co na powierzchnię planety także dociera znacznie więcej szkodliwego promieniowania niż na powierzchnię Ziemi. Podczas powrotu na Ziemię sytuacja będzie podobna.

Bardzo dużym wyzwaniem stojącym przed projektantami takiej misji będzie ochrona zdrowia astronautów zmierzających na Czerwoną Planetę. Warto tutaj także zwrócić uwagę na fakt, iż misji na Marsa nie da się tak po prostu przerwać, jeżeli wystąpią jakiekolwiek problemy zdrowotne wśród astronautów.

Po starcie z Ziemi załoga będzie zatem zdana całkowicie na siebie przez kolejnych kilka lat. Kluczowym zatem jest tutaj zapewnienie odpowiedniego zapasu szerokiego asortymentu leków, które astronauci mogliby zabrać ze sobą w podróż. Mowa tutaj nawet o podstawowych lekach, takich jak leki przeciwbólowe, antybiotyki, środki nasenne czy leki na alergię.

Zespół naukowców z Duke Health przeprowadził ostatnio analizę przydatności leków stosowanych powszechnie przez astronautów realizujących misje na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, do realizacji misji marsjańskiej. Wyniki tejże analizy nie napawają optymizmem.

W najnowszym artykule opublikowanym w periodyku naukowym npj Microgravity naukowcy wskazują, że większość leków zabranych na pokład rakiety wiozącej ludzi na Marsa, ulegnie przeterminowaniu przed powrotem na Ziemię. W przypadku jednych leków będzie to oznaczało nieznaczny spadek ich skuteczności, w przypadku innych może dochodzić do dużego spadku skuteczności. Warto tutaj także pamiętać, że stabilność i skuteczność większości leków w przestrzeni kosmicznej nie została jeszcze przebadana i nie jesteśmy w stanie wystarczająco precyzyjnie ustalić, jak chociażby promieniowanie wpłynie na ich działanie.

Czytaj także: NASA rozważa zastosowanie napędu jądrowego w misji na Marsa

W ramach swojego projektu badawczego naukowcy przeanalizowali całą listę leków dostępnych dla astronautów na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej zakładając, że NASA użyje ich także podczas misji marsjańskich. Wstępna analiza pozwoliła ustalić, że termin przydatności 54 z 91 leków jest równy lub krótszy niż 36 miesięcy. Badania wykazały, że jeszcze przed powrotem na Ziemię, przeterminowaniu ulegnie minimum 60 proc. dostępnych na pokładzie leków. To jednak scenariusz optymistyczny. Przy zastosowaniu założeń konserwatywnych, wartość ta wzrasta już do 98 procent.

Zważając na fakt, iż na pokład rakiety nie da się w trakcie misji dostarczyć nowszej partii leków, oznacza to, że podczas powrotu na Ziemię astronauci będą mieli bardzo ograniczoną liczbę leków do dyspozycji.

Wychodzi zatem na to, że osoby odpowiedzialne za projektowanie załogowej misji marsjańskiej będą musiały zapakować na pokład rakiety lecącej na Marsa większe ilości leków, aby zrekompensować ich obniżoną skuteczność pod koniec misji, albo wynaleźć jakiś sposób na przedłużenie ich ważności tak, aby nie było konieczności akceptowania zwiększonego ryzyka utraty zdrowia przez astronautów realizujących misję marsjańską.