Lekarze nie mogą zasłaniać się klauzulą sumienia. Przełomowy werdykt Trybunału Praw Człowieka

Personel medyczny nie ma prawa odmówić wykonania obowiązków powołując się na osobiste przekonania religijne – orzekł Europejski Trybunał Praw Człowieka. Europejskie organizacje zajmujące się ochroną praw kobiet mają nadzieję, że wyrok okaże się przełomowy dla wszystkich krajów starego kontynentu.
Lekarze nie mogą zasłaniać się klauzulą sumienia. Przełomowy werdykt Trybunału Praw Człowieka

ETPC zajął się tematem tzw. klauzuli sumienia na wniosek dwóch położnych ze Szwecji.

Ellinor Grimmark i Linda Steen początkowo pracowały jako pielęgniarki, jednak przekwalifikowały się na położne. Kiedy ubiegały się o zatrudnienie w szpitalu, odmówiono im stanowiska. Kobiety poinformowały bowiem, że przekonania religijne nie pozwalają im na wykonywanie ani asystowanie w zabiegu terminowania ciąży, czyli aborcji.

Aborcja w Szwecji jest całkowicie legalna. Do 18 tygodnia ciąży kobieta może poddać się zabiegowi bez podania przyczyny. Jako że zabieg jest legalny – orzekł szwajcarski sąd – szpitale mają obowiązek zagwarantować pacjentkom dostęp do zabiegu. Z kolei personel medyczny ma obowiązek wykonywania wszystkich procedur wchodzących w zakres ich zadań.

Z decyzją sądu zgodził się Europejski Trybunał Praw Człowieka. ETPC częściowo przyznał rację położnym stwierdzając, że nastąpiła ingerencja w wolność ich wyznania, ale była ona zgodna z prawem.

Linda Steen stwierdziła, że decyzja trybunału była „rozczarowująca, ale dość oczekiwana”. Z kolei Ellinor Grimmark komentując orzeczenie powiedziała, że w demokratycznym społeczeństwie powinno być miejsce na wszystkie opinie.

– Specjaliści medyczni powinni być w stanie pracować bez konieczności wybierania między głęboko zakorzenionymi przekonaniami a karierą zawodową – powiedział Robert Clarke z ADF International, chrześcijańskiej organizacji działającej na rzecz wolności religijnej.

– Personel pielęgniarski nie ma prawa odmówić opieki. To ważna decyzja, która w dłuższej perspektywie pomoże chronić zdrowie kobiet, prawo do dobrej jakości opieki i traktowania z szacunkiem przy staraniu się o aborcję – mówi z kolei Hans Linde ze szwedzkiej organizacji non-profit zajmującej się edukacją seksualną.

Wyrok został entuzjastycznie przyjęty przez organizacje prokobiece w całej Europie, także w Polsce. – Trybunał postawił na ochronę zdrowia i ochronę kobiet, nie dopuszczając odmowy świadczenia, nawet motywowanej względami sumienia – powiedziała Urszula Grycuk, koordynatorka Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny ds. rzecznictwa międzynarodowego.

– Pozostaje mieć nadzieję, że inne państwa wezmą sobie do serca przesłanie z tych decyzji, że klauzula sumienia nie powinna stać na przeszkodzie w świadczeniu pełnego zakresu usług zdrowotnych – mówi z kolei Krystyna Kacpura, dyrektorka Federacji.