Naukowcy z Medical Research Council Laboratory of Medical Sciences, Imperial College London i Duke NUS Medical School w Singapurze przetestowali działanie IL-11, tworząc genetycznie zmodyfikowane myszy, u których usunięto gen odpowiedzialny za produkcję IL-11 (interleukiny 11). Wydłużyło to życie gryzoniom średnio o ponad 20 proc.
Czytaj też: Chińscy naukowcy zatrzymali starzenie. W roli głównej witamina
Gdy 75-tygodniowym myszom – co odpowiada wiekowi ok. 55 lat u ludzi – podano zastrzyk z przeciwciałem anty-IL-11, zmniejszyło to liczbę zgonów z powodu nowotworów i zmniejszyło wiele chorób spowodowanych zwłóknieniem, przewlekłym stanem zapalnym oraz osłabionym metabolizmem. Nie zaobserwowano poważnych skutków ubocznych, co opisano w czasopiśmie Nature.
Prof. Stuart Cook z Medical Research Council Laboratory of Medical Science (MRC LMS) mówi:
Leczone myszy miały mniej nowotworów i nie wykazywały typowych oznak starzenia się i kruchości, ale zaobserwowaliśmy również poprawę siły mięśni i zmniejszenie tempa ich zaniku. Innymi słowy, stare myszy otrzymujące leki anty-IL-11 były zdrowsze. Chociaż te odkrycia dotyczą tylko myszy, nasuwa się kusząca możliwość, że mogą mieć podobny efekt u osób starszych.
Ten lek może zahamować starzenie, dając nam więcej lat w dobrym zdrowiu
Naukowcy od dawna wiedzą, że przewlekły stan zapalny przyczynia się do chorób związanych ze starzeniem. W miarę gromadzenia uszkodzonych białek i innych cząsteczek układ odpornościowy często postrzega je jako oznaki możliwej infekcji. Może to wywołać reakcje zapalne, które przyczyniają się do dalszych uszkodzeń i różnych chorób, np. autoimmunologicznych oraz nowotworowych.
Czytaj też: Biologiczna nieśmiertelność? U tego organizmu jest to na porządku dziennym
Rola interleukiny 11 (IL-11) w promowaniu stanu zapalnego jest znana od dawna. Jednak związek między białkiem a starzeniem się został odkryty przez przypadek, gdy koleżanka prof. Cooka, dr Anissa Widjaja, testowała metodę wykrywania IL-11. Przypadkiem uwzględniła w swoim badaniu próbkę białek pobraną od starego szczura, a test wykazał, że poziom IL-11 był znacznie wyższy w tej próbce niż w próbkach od młodszych zwierząt.
Wynik ten skłonił zespół do rozpoczęcia nowych badań związanych z długowiecznością. Naukowcy przetestowali różne próbki pochodzące od młodych i starych myszy i odkryli, że IL-11 stale występuje w większych ilościach w starszych tkankach myszy, w tym w mięśniach szkieletowych, tkance tłuszczowej i wątrobie. Kiedy usunięto gen kodujący IL-11 u niektórych gryzoni, nie tylko żyły one o 25 proc. dłużej niż myszy z normalnym poziomem IL-11, ale ich jakość życia także się poprawiła.
Zespół uzyskał podobne wyniki, gdy przez 25 tygodni stosował przeciwciało anty-IL-11, aby zablokować białko u myszy w wieku 75 tygodni. To bardzo ważne, bo podobne przeciwciała są obecnie stosowane w badaniach klinicznych w terapiach przeciwnowotworowych i przeciwzwłóknieniowych.
Skala reakcji przypomina tę obserwowaną w niektórych badaniach, gdy myszy są leczone rapamycyną, popularnym lekiem przeciwstarzeniowym. Jednak rapamycyna została powiązana z niepożądanymi skutkami ubocznymi – jest dobra na długość życia, ale nie na długość zdrowia. Kolejnym ważnym krokiem powinno być przetestowanie kandydatów na leki IL-11 na myszach o zróżnicowanym podłożu genetycznym i w wielu laboratoriach.
Określenie wpływu kandydatów na leki anty-IL-11 na długość życia u ludzi może być wyzwaniem. Badanie kliniczne sprawdzające wpływ na długość życia byłoby długie i kosztowne, a wyniki mogłyby być trudne do zinterpretowania, ponieważ wiele czynników zakłócających może wpływać na długość życia. Zamiast tego, powinniśmy skupić się na konkretnym stanie związanym ze starzeniem się, takim jak utrata masy mięśniowej.
Wielochorobowość i zespół kruchości są uznawane za jedne z największych globalnych wyzwań opieki zdrowotnej XXI wieku, według wielu wiodących organów ochrony zdrowia, w tym NHS i WHO. Zastosowanie przeciwciał anty-IL-11 u ludzi może okazać się cudowną terapią, której od dawna poszukujemy i tym samym zapoczątkować prawdziwą rewolucję w medycynie.