Curiosity, zbudowany przez NASA, został zaprojektowany jako mobilne laboratorium. Jego głównym celem jest analiza skał i gleby w kraterze Gale – miejscu, które wybrano ze względu na potencjalną obecność wody w przeszłości. Od początku misji łazik zbiera dane, które pozwalają lepiej zrozumieć, jak zmieniało się środowisko Marsa, oraz sprawdza, czy planeta mogła kiedyś być przyjazna dla życia.
W maju tego roku Curiosity dokonał jednego z najbardziej zaskakujących odkryć w swojej misji. Na zboczach góry Aeolis Mons (znanej też jako Mount Sharp), w kanale Gediz Vallis, jego metalowe koła przypadkiem rozłupały jedną z tamtejszych skał. Okazało się, że jej wnętrze kryje coś, czego naukowcy zupełnie się nie spodziewali – żółte kryształy czystej, pierwiastkowej siarki.
Czytaj także: Skąd to się tam wzięło? Łazik Curiosity odkrył na Marsie otwartą księgę
Dotychczas w tym regionie odkrywano przede wszystkim siarczany, czyli związki chemiczne zawierające siarkę, które powstają w wyniku odparowywania wody. Obecność tych soli jest zgodna z teoriami, że miliardy lat temu na Marsie było wystarczająco dużo wody, by kształtować powierzchnię planety. Jednak odnalezienie czystej siarki to zupełnie inna historia. To odkrycie jest jak natrafienie na oazę w środku pustyni – wyjątkowe i pełne zagadek.
Naukowcy teraz stają przed trudnym zadaniem: muszą wyjaśnić, w jaki sposób czysta siarka mogła powstać w tym miejscu. Czy była efektem procesów wulkanicznych? A może związana była z działalnością wody, która nie tylko transportowała osady, ale też mogła powodować reakcje chemiczne, prowadzące do powstania takich minerałów?
Kanał Gediz Vallis, gdzie doszło do tego odkrycia, jest miejscem wyjątkowym. W przeszłości mogła nim spływać woda, transportując osady i głazy z wyższych partii góry do jej podstawy. Co ciekawe, niektóre skały w regionie przypominają ziemskie otoczaki, które zostały wygładzone przez płynącą wodę, podczas gdy inne mają bardziej kanciaste kształty, typowe dla procesów związanych z lawinami.
Czytaj także: Dziwne struktury na Marsie. Niecodzienny widok uwieczniony przez łazik Curiosity
Od 2014 roku Curiosity wspina się na zbocza Aeolis Mons, góry o wysokości 5 km, która stanowi centralny punkt krateru Gale. Warstwy geologiczne tego masywu stanowią swoiste archiwum historii Marsa, pozwalając naukowcom na analizę zmian, które zachodziły na przestrzeni miliardów lat. Regiony bogate w siarczany, takie jak te obecnie badane przez łazika, są szczególnie interesujące, ponieważ mogą dostarczyć dowodów na istnienie wody w przeszłości oraz wskazać, jakie procesy kształtowały planetę.
Misja Curiosity nieustannie dostarcza przełomowych odkryć. Najnowsze znalezisko rzuca nowe światło na geologiczną przeszłość Marsa, jednocześnie stawiając przed naukowcami wiele nowych pytań. Czy czysta siarka może wskazywać na jakieś formy dawnych procesów biologicznych? A może to jedynie efekt złożonych procesów chemicznych? Odpowiedzi na te pytania mogą nie nadejść szybko – być może dopiero wtedy, gdy na Marsie wyląduje człowiek.
Jedno jest pewne: Curiosity, mimo ponad dekady pracy, nadal odkrywa sekrety Czerwonej Planety. Jak na razie wygląda na to, że nia ma zamiaru przestać.