Bohaterką nowego zdjęcia jest galaktyka spiralna Messier 90 (w skrócie M90) znajdująca się w Gwiazdozbiorze Panny. Obiekt ten był już fotografowany przez Hubble’a kilkukrotnie. Po raz pierwszy jego obserwacje przeprowadzono już w 1994 roku, kiedy to teleskop Hubble’a otrzymał nową kamerę szerokokątną WFPC2. Zdjęcie to opublikowano w 2019 roku i już wtedy zwróciło ono uwagę swoją wyjątkową urodą. Z tego też powodu naukowcy postanowili ponownie spojrzeć w stronę M90, tym razem jednak za pomocą nowszej kamery WFC3 zainstalowanej na pokładzie Hubble’a w ramach misji serwisowej, która miała miejsce w 2009 roku. Ostatecznie galaktyka została sfotografowana jeszcze raz w 2019 i 2023 roku. Różnica była diametralna.
Na nowym zdjęciu możemy zobaczyć znacznie dokładniej wyraźne jądro galaktyki i otaczający je pyłowy dysk zanurzony w gazowym halo.
Jeden rzut oka na powyższe zdjęcie pozwala zobaczyć wyraźne czerwone światło na prawo od centrum galaktyki. Tym kolorem oznaczone jest tutaj promieniowanie H-alfa emitowane przez liczne mgławice. W samym centrum widzimy natomiast ciemne pasma gęstego, chłodnego pyłu, w których obecnie powstają nowe gwiazdy.
Aktywność gwiazdotwórcza wewnątrz galaktyki pokazuje jednak, jak istotny wpływ na procesy tworzenia nowych gwiazd ma bezpośrednie otoczenie całej galaktyki. Analizując trajektorię przemieszczania się galaktyki w przestrzeni kosmicznej, naukowcy ustalili, że jakieś 300 milionów lat temu przeleciała ona w pobliżu centrum Gromady galaktyk w Pannie. W centrum gromady gaz międzygalaktyczny jest stosunkowo gęstszy niż w innych rejonach galaktyki. Przelatująca przez centrum gromady galaktyka wyraźnie odczuła opór tego gazu. W efekcie gaz międzygalaktyczny wywiał sporą część gazu z wnętrza M90. Ten gaz jest niezbędnym komponentem do tworzenia nowych gwiazd, a teraz wewnątrz galaktyki już go nie ma. Zamiast tego, wyrwany z galaktyki gaz utworzył swoiste rozmyte halo gazowe wokół niej. Efekt? Fenomenalna galaktyka zaczęła się nagle szybciej starzeć. Tworzące ją gwiazdy stają się coraz starsze, ale nie zastępują ich nowe.
Czytaj także: Oto Galaktyka Trójkąta okiem Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Ta galaktyka zasługuje na znacznie więcej uwagi
Warto tutaj wspomnieć, że galaktyka M90 znajduje się 55 milionów lat świetlnych od Ziemi i akurat obecnie leci w naszym kierunku. Co więcej, wszystko wskazuje na to, że porusza się ona z tak dużą prędkością, że najprawdopodobniej całkowicie opuści Gromadę w Pannie.
Spójrzcie jednak jeszcze raz na to zdjęcie. Owszem, można tutaj wyróżnić jasne jądro galaktyczne, ciemne pasma gęstego pyłu, mgliste halo gazowe, ale trzeba sobie uświadomić, że to na co patrzymy, nie jest jakąś plamą światła. Wszystkie lśniące obszary widoczne tutaj od niezwykle jasnego centrum po widoczne na krawędziach ramiona spiralne, to setki miliardów gwiazd. Większość z tych gwiazd zapewne ma własne planety, część z tych planet to gazowe olbrzymy, inne to skaliste okruchy, jedne są lodowe, inne wulkaniczne. Jeżeli jednak tych planet w M90 są setki miliardów, to zapewne spora część z nich to planety skaliste mniej lub bardziej sprzyjające powstaniu życia. Warto zatem patrząc na to zdjęcie uzmysłowić sobie, że być może nieświadomie patrzymy na światło jakiejś gwiazdy, która jest Słońcem dla obcej zaawansowanej cywilizacji, która — tak jak my — zastanawia się, czy jest najwspanialszym tworem we wszechświecie, czy też istnieją jeszcze jakieś inne cywilizacje.