Kontrolerzy ruchu lotniczego śledzą samoloty za pomocą naziemnych stacjonarnych stacji radarowych, dzięki którym wyznaczają maszynom “drogi na niebie”. Kontrolerzy komunikują się z pilotami samolot przez radio, żeby przekazywać im indywidualne instrukcje dotyczące lotu. O bezpieczeństwie ruchu lotniczego decyduje przede wszytskim stosowanie odpowiednich odległości między samolotami. Zarówno w płaszczyźnie poziomej, jak i pionowej. Trzeba więc przydzielać samolotom różne poziomy lotów, narzucać im kursy, nakazywać nawigację na określony punkt i wyznaczać odpowiednią prędkość, w tym także prędkość zniżania i wznoszenia samolotu.
System przyszłości:
Satelita – Będzie podawał aktualną pozycję geograficzną, prędkość i wysokość na poziomem morza samolotów W przyszłości dokładną pozycję samolotów będzie określał system nawigacji satelitarnej GPS. Informacje, które dostarczy razem z innymi danymi dotyczącymi maszyny, b_ądą wysyłane przez jej transponder do innych samolotów i ośrodków kontroli lotów. Taki system pozwoli pilotom na elastyczny wybór najlepszej i bezpiecznej trasy. Ogólny nadzór nad ruchem powietrznym pozostanie w rękach kontrolerów. GPS transponder – Samoloty będą wyposażone w te urządzenia, które mogą nadawać i odbierać radiowe sygnały satelitarne.
System współczesny:
Transponder – To urządzenie komunikacyjne wykorzystuje sygnały o czstotliwości radiowej Naziemne urządzenie nadawczo – odbiorcze Wieża kontrolna – Tu kontrolerzy monitorują ruch samolotów Wieża radiowa – Jest odpowiedzialna za transmisję sygnałów głosowych Radar – Sygnał radaru wskazuje pozycję samolotów.
Kontrolerzy ruchu lotniczego zazwyczaj monitorują obszar nieba w promieniu 56-93km i do wysokości ok. 4500 m. Jeśli jednak w okolicy jest kilka lotnisk, jedno centrum kontroli może obsługiwać je wszystkie i wtedy zasięg jego działania jest dużo większy. Tak jest na przykład w Londynie, gdzie jedno centrum kontroli ruchu lotniczego czuwa nad bezpieczeństwem samolotów z pieciu lotnisk (Heathrow, Gatwick, Stansted, Luton, London City) i bada przestrzeń powietrzną w promieniu niemal 200 km i do wysokości ponad 6000 m.
Pierwszego kontrolera ruchu lotniczego miał Londyn. Było to w 1921 roku.
W czasie rozmów pilotów z kontrolerami w każdym zakątku świata obowiązuje język angielski.