Niezwykłego osiągnięcia dokonał zespół prof. Vincenta Pasque z KU Leuven, który ma duże doświadczenie w pracach z komórkami macierzystymi. Najnowsze badania opisane w czasopiśmie Cell Stem Cell są swoistym kamieniem milowym, bo pozwolą na modelowanie zjawisk zachodzących na najwcześniejszych etapach życia, które w normalnych okolicznościach są trudne do podglądania.
Jak zagnieżdża się embrion w macicy?
Podczas normalnego rozwoju zarodkowego, ludzki embrion zagnieżdża się w macicy około siedem dni po zapłodnieniu. W tym momencie staje się on “niedostępny” dla naukowców, gdyż wszelkie badania na zarodkach są zabronione (nawet nieinwazyjne). Dlatego właśnie naukowcy opracowali modele komórek macierzystych dla różnych typów komórek embrionalnych i pozazarodkowych, aby badać rozwój człowieka w warunkach laboratoryjnych.
Teraz zespół prof. Vincenta Pasque’a z KU Leuven opracował pierwszy model specyficznego rodzaju komórek ludzkiego zarodka – komórek mezodermy pozazarodkowej. Wchodzą one w skład błon płodowych: owodni, kosmówki i pęcherzyka żółtkowego oraz tworzą omocznię.
Prof. Vincent Pasque mówi:
Komórki te wytwarzają pierwszą krew w zarodku, pomagają przymocować zarodek do przyszłego łożyska i odgrywają rolę w tworzeniu prymitywnej pępowiny. U ludzi ten typ komórek pojawia się na wcześniejszym etapie rozwoju niż u embrionów mysich, a ponadto mogą istnieć inne ważne różnice między gatunkami. To czyni nasz model szczególnie ważnym: badania na myszach mogą nie dać nam odpowiedzi, które odnoszą się również do ludzi.
Nowe komórki zostały wytworzone z ludzkich komórek totipotencjalnych, które mogą rozwijać się we wszystkie typy komórek zarodka. Pod względem morfologicznym nie różniły się one niczym od komórek naturalnie występujących w organizmie rozwijającego się człowieka.
Czytaj też: Komórki macierzyste przeszczepione pacjentom wyprodukowały insulinę. To nadzieja dla chorych na cukrzycę
Prof. Vincent Pasque dodaje:
Nie tworzy się nowego typu ludzkich komórek każdego dnia. Jesteśmy bardzo podekscytowani, ponieważ teraz możemy badać procesy, które normalnie pozostają niedostępne podczas rozwoju. W rzeczywistości model pozwolił nam już dowiedzieć się, skąd pochodzą komórki mezodermy pozazarodkowej. Mamy nadzieję, że w dłuższej perspektywie nasz model rzuci więcej światła na wyzwania medyczne, takie jak problemy z płodnością, poronienia i zaburzenia rozwojowe.