Kobiety to żadna “słaba płeć”. Łowcami byli nie tylko mężczyźni

Stereotyp mężczyzny jako samca alfa, którego celem jest upolowanie zwierzyny i nakarmienie rodziny, wciąż funkcjonuje w wielu miejscach na świecie. Choć jest niemodny i krzywdzący, opiera się na zachowanym w wielu społeczeństwach postrzeganiu “słabej płci”. Tymczasem kobiety nie są wcale słabe i nigdy nie były, a nowe badania tylko utrwalają ich pozycję na przestrzeni dziejów.
Kobiety od zawsze polowały, tylko naukowcy przez długi czas nie brali tego pod uwagę /Fot. Pexels

Kobiety od zawsze polowały, tylko naukowcy przez długi czas nie brali tego pod uwagę /Fot. Pexels

Kobiety mogły dominować jako myśliwi w prehistorycznych społeczeństwach na całym świecie. Badanie opublikowane w PLOS One potwierdza, że kobiety były utalentowanymi myśliwymi, a nie tylko zbieraczami, co jest sprzeczne z długo utrzymującym się postrzeganiem ról płciowych w prymitywnych społecznościach łowieckich.

Kobiety polowały od zarania ludzkości

Od początku do połowy XX w. wpływowi antropolodzy opowiadali się za poglądem, że myślistwo i konsumpcja mięsa doprowadziły do najbardziej uderzających zmian ewolucyjnych ludzkości, w tym dwunożności, dużych mózgów i używania narzędzi. W tzw. koncepcji “człowieka łowcy” samce przodków wędrowały daleko w poszukiwaniu zdobyczy, podczas gdy ich partnerki przebywały w pobliżu obozu, zbierając rośliny i opiekując się potomstwem. Polowanie mężczyzn i zbieractwo kobiet ustanowiły pracę opartą na płci, być może ponad milion lat temu – a przynajmniej tak kiedyś uważano.

Czytaj też: Kobiety na arenie. Gladiatorami byli nie tylko mężczyźni

Wydawało się, że tylko mężczyźni mogą być myśliwymi ze względu na rzekomo wyższą siłę. Zwolennicy tej koncepcji twierdzili, że kobiety nie mogą polować, ponieważ wychowują dzieci, a poza tym mają menstruację, która może przyciągnąć drapieżniki. Kobiety byłyby dodatkowo osłabione przez swoją “bardziej siedzącą i mniej agresywną” naturę, jak napisał antropolog Brian Hayden w 1981 r.

Teraz już wiemy, że to bzdura.

Zespół naukowców przeanalizował dane z ostatnich 100 lat dotyczące wcześniejszych znalezisk archeologicznych dotyczących społeczności żerujących z całego świata, m.in. Ameryki Północnej i Południowej, Afryki, Australii, Azji i regionu oceanicznego. Wskazywały one jednoznacznie, że 79 proc. kobiet było myśliwymi w społeczeństwach prehistorycznych, niezależnie od ich macierzyństwa.

Kobiety w przeszłości też polowały i często używały do tego bardziej różnorodnych metod niż mężczyźni /Fot. Pexels

Nowe dowody wskazują, że kobiety nie tylko aktywnie uczestniczyły w praktykach łowieckich, ale także przyjmowały rolę instruktorów i przekazywały innym swoje umiejętności. Uczeni odkryli także różnice między strategiami męskimi i żeńskimi. Na przykład wśród Agtów mężczyźni prawie zawsze dzierżyli łuki i strzały, podczas gdy niektóre kobiety preferowały noże. Mężczyźni częściej wybierali się na polowanie samotnie lub w parach, podczas gdy kobiety na ogół polowały w grupach i z psami. Podobne przykłady występują na całym świecie.

Czytaj też: Czaszka kobiety nosi ślady niejednej operacji. Aż dziw bierze, że takie zabiegi wykonywano 1500 lat temu

Chociaż niewielu antropologów nadal w pełni zgadza się z narracją “Człowieka Łowcy”, konsekwencje tej koncepcji przekładają się na współczesne odkrycia. Na przykład archeolodzy rutynowo zakładają, że znalezione z bronią szkielety to mężczyźni, mimo że analizy genetyczne w wielu przypadkach wskazują, że były to kobiety.